Балаларға арналған дәстүрлер ТІЛАШАР ДӘСТҮРІ

Тілашар – қазақтың дәстүрлі мәдениетінде маңызды орын алатын рәсімдердің бірі. Баласы мектеп жасына толған соң, оны білімге баулуға арналған бұл той, баланың жаңа өмір кезеңіне қадам басқанын білдіреді. Тілашар тойы қазақ қоғамындағы білімге, тәрбиелеуге және ұрпақ тәрбиесіне деген құрметтің көрінісі.

Тілашар жолы

Тілашар рәсімі кезінде ата-ана баласының ұстаздарын, туыстарын және көршілерін үйге шақырады. Дәстүр бойынша, ақсарбас қой сойылып, дастарқан әзірленеді. Бұл тойда, баланың білімге деген алғашқы қадамдарына үлкен мән беріледі. Ата-аналар мен қонақтар балаға ақ ниетпен баталарын беріп, оны жаңа жолына шығарып салады.

Дәстүрлер мен тілек

Тілашар тойында жасы үлкен қариялар балаға шақырылып, оның басынан сипап, ақ батасын береді. Бұл – баланың өміріндегі маңызды кезеңнің сәтті болуын тілейтін дәстүр. Шешен-шежіре адамдар балаға арнап жүрекжарды тілек білдіріп, «Біздің жолымызды берсін, үлкен оқымысты бол» деген сөздерді айтады. Баланың білім алу жолында алған батасы – оның рухани байлығына айналатын бірегей мұра.

Баланы қорғау

Тілашар тойында балаға үкі қадалады, маржан тас тағады, әрі тіл-көзден сақтау үшін мойнына тұмар ілінеді. Бұл рәсімдер, баланың бойындағы білім мен тәрбиенің күшті болуын, сонымен қатар, оны сыртқы жаман әсерлерден қорғауды білдіреді. Баланың болашағына деген сенім мен үміт осы кезеңнен басталады. Тілашар – қазақ халқының бала тәрбиесіндегі мәдениетінің, дәстүрлерінің және ұлттық құндылықтарының көрсеткіші. Бұл рәсім білімнің, тәрбиенің және рухани дамудың алғашқы баспалдағы болып табылады. Тілашар тойы – ата-ананың баласына берген ең алғашқы, ең қымбат сыйы, сонымен қатар, қоғамның білімді ұрпақ тәрбиелеуге деген ниеті мен жауапкершілігін айқын білдіреді.

Болат БОПАЙҰЛЫ