Балаларға арналған дәстүрлер ҚҰЛАҚ ТЕСУ ДӘСТҮРІ

Мәні мен маңызы
Құлақ тесу – қазақ халқының қыз балаларға арналған дәстүрлерінің бірі. Бұл рәсім қыз баланың алғашқы сұлулығын, әйелдік белгісін, сонымен қатар, анасының және әкесінің оған деген махаббаты мен қамқорлығын білдіреді. Құлақ тесу қыз баланың өміріндегі маңызды кезеңдердің бірі ретінде қабылданады.
Құлақ тесу уақыты
Әдетте, құлақ тесу рәсімі нәресте 3-6 айға толғанда, яғни, балаға көз тимес үшін арнайы уақытта жүзеге асырылады. Бұл кезең қыз баланың денсаулығына, сұлулығына, және оны қорғау мақсатында қолайлы болып саналады.
Құлақ тесу жолы
Құлақ тесу дәстүрі көбінесе отбасылық немесе жақын туыстардың қатысуымен өтеді. Дәстүрлі түрде бұл рәсімді тәжірибелі әйелдер немесе акушер әйелдер өткізеді. Құлақты тесетін кезде арнайы құралдар (классикалық жағдайда ине немесе құлақ тесу үшін қолданылатын арнайы пистолет) пайдаланылады.
Құлақ тесу ырым-тыйымдары
Құлақ тесу кезінде түрлі ырымдар мен тыйымдар орындалады. Мысалы:
Құлақ тесу кезінде жаман сөздер айтпау керек;
Рәсімді тыныш, сабырлы жағдайда өткізу ұсынылады;
Рәсімнен кейін қыз балаға тию мен аурудан сақтау үшін арнайы дұғалар оқылады.
Құлаққа сырға тағу
Құлақ тесу рәсімінен кейін, қыз баланың құлағына сырға тағу әдеті бар. Сырға – қыздың сұлулығын арттырып, оның әйелдік қасиеттерін көрсетеді. Сырғалар көбінесе ата-аналары немесе туыстары тарапынан сыйға беріледі.
Құлақ тескеде айтылатын дұғалар мен тілектер
Рәсім барысында, ата-аналар, туыстар қыз балаға жақсы, берекелі өмір, сұлулық, бақыт, денсаулық тілейді. «Алла сені көздің сұғынан, жамандықтардан сақтасын, өмірің ұзақ, бақытты болсын» деген сияқты тілектер айтылады.
Балаға жасалатын сыйлықтар
Құлақ тесу рәсіміне арнайы шақырылған қонақтар баланың құрметіне сыйлықтар әкеледі. Мұндай сыйлықтар негізінен киім-кешек, ойыншықтар немесе қыз балаға арналған заттар болуы мүмкін.
Заманауи өзгерістер
Соңғы жылдары құлақ тесу дәстүрінде заманауи тәсілдер мен әдістер кеңінен қолданылуда. Қазіргі уақытта, кәсіби дәрігерлер немесе арнайы студиялар бұл рәсімді орындауға қызмет көрсетеді, мұның нәтижесінде қауіпсіздік пен гигиена қамтамасыз етіледі.
Дәстүрдің тәрбиелік мәні
Құлақ тесу дәстүрі қыз балаға өзінің әйелдік мәртебесін, сұлулығын, және әлеуметтік рөлін ұғындыруға көмектеседі. Бұл дәстүрді жүзеге асыру барысында қыз балаларды тәрбиелеу, қамқорлық көрсету, және әйелдердің қоғамдағы орны мен рөліне баса назар аударылады.
Болат БОПАЙҰЛЫ