AQYL DEGEN NE NÁRSE?

Adam degen bir jalańash nárse. Minez, aqyl, sóz-kıim ispettes. Osylar kórkem bolsa, jurt kózine súıikti, kórikti kórinedi.

Eger minezi jaman bolsa, aqyly joq bolsa, sóz retin bilmese, kıimi jaman esepti, jurt kózine súıkimsiz, jeksuryn...

Olaı bolsa árkim minez túzetýdi, "Aqyl ne nárse?" sony tanýdy, "Sóz degen ne nárse?" sony bilýdi, tirshiliktegi kerektiń eń aldy eken dep bilip, sońyna túsý kerek.

Aqyl degen bir nur jaryqtyq. Bul ózi Qudaıdyń berýimen bolady, ne bolmasa isi ilgeri basqandardy kórip, solardyń qylǵanyn qylýǵa tyryssa, keri ketkenderdiń qylyǵyn qylmasqa tyryssa, osyndaı tájirıbemen de tabylady. Burynǵynyń jaqsylary aıtqan "Aqyldy óziń bilmeseń, satyp al" dep.

Aqyldy, ǵylymdy Alla taǵala adamzatqa qıǵan, basqa maqulyqatqa qımaǵan. Aqyldyń eń azy bir tarydaı.

Bir put aqyly bar jan bolady. Onan da kóp bolsa, bola beredi.

Bir tarydaı aqyl bireýde bola qalsa, ol aqyl ıesin qorlyqqa bermeı, taza saqtaýǵa jaraıdy. Bireýge bireý urysqanda, "Osy shirkinniń tarydaı bolsa da aqyly joq" dep urysady. Malaılyqta, las jumysta júrgenderdiń tarydaı aqyly joqtyqtan. Tarydaı aqyly bolsa, esebin taýyp, malaılyqtan, las jumystan ketip, basqa bir kásipke kirisip ketedi..."

Máshhúr Júsip Kópeıuly