Bosaný ýaqytyn durys esepteýdiń tásili
Osman ıbn Affan (r.a) ómir súrgen zamanda bir áıel turmysqa shyǵady. Sóıtip qosylǵanyna alty aı ótkennen keıin ol balaly bolady.
Ádette, áıelder balany toǵyz aı, toǵyz kún kóteredi. Keıde toǵyz aıǵa tolmaı jetinshi aıda da bosanatyndar bar. Adamdar álgi áıel jaıynda jaman oıǵa ketip, erine adaldyq tanytpady dep, turmysqa deıin bir jaǵdaı bolǵan-aý dep ózderi ishteı topshylaıdy.
Jaǵdaıdyń aq-qarasyn ajyratý úshin adamdar bul áıeldiń jaǵdaıyn halıfaǵa jetkizbek bolady. Ol kezdegi halıfa – ádil basshy Osman ıbn Affan (r.a) edi. Olar Osmanǵa (r.a) oryn alǵan oqıǵany baıandap beredi. Osmannyń (r.a) qasynda Álı (r.a) otyrǵan bolatyn. Máseleniń mán-jaıyn estigen Álı (r.a) olarǵa:
– Bul sebep úshin ol áıel týraly jaman oılamańyzdar jáne ony kinálamańyzdar. Bul onyń erinen týylǵan bala – dedi.
Álgi kisiler bul sózderge tańyrqap:
– Sonda bul qalaı bolǵany? – dep túsinbestik tanytty.
Ushqyr oıly Álı (r.a) olarǵa:
– Alla Taǵala Quranda: «...Sondaı-aq oǵan júktiligi men, emizý ýaqyty bitkenge sheıin otyz aı...»[1], (ıaǵnı, áıeldiń júktiliginiń bastalǵanynan balany bosanyp, ony emshekten shyǵarǵanǵa sheıin 30 aı ýaqyt ketedi) – degen. Sonymen qatar: «...Analar, balalaryn tolyq eki jyl emizedi...»[2] degen (ıaǵnı, áıel adam balasyn bosanǵannan keıin emshekten shyqqansha tolyq eki jyl emizedi). Endi esepteńiz, eki jyl 24 aıǵa teń, al birinshi aıattaǵy júktilik pen emizý ýaqyty 30 aı ekeni aıtylǵan. Eger otyz aıdyń 24 aıy emizý ýaqyty bolsa, onda júktilik eń azynda alty aı bola alady.», – dep jaýap bergen eken.
