BUL DÚNIE
Dúnıe negizi jaman nárse emes: Onyń kóptegen hıkmetteri bar. Dúnıe ómirin Alla razy bolmaıtyn nárselermen, shaıtanǵa moıynsunýmen jáne nápsi qalaýymen ótkerý aıanyshty jaǵdaı. Alla taǵala Hadıd súresiniń 20-aıatynda dúnıe tirshiligin bylaı sıpattaıdy:
1- «Bilińder, shyn máninde dúnıe tirshiligi bir oıyn». Oıyn – balanyń tirligi. Oıyn oınaǵan bala sharshaıdy. Biraq, bul sharshaýdyń paıdasy joq.
2- «Dúnıe ómiri – ermek». Kóńil kóterý de jastardyń aınalysatyn isi. Kóbine paıdasyz ermek, oıyn-saýyqtyń artynan ókinish qana qalady. Óıtkeni, aqyldy adam oıyn-saýyq bitken soń dúnıe-múlkiniń taýsylǵanyn, ómiriniń bosqa ótkenin kóredi, biraq nápsiniń bularǵa degen qushtarlyǵy odan saıyn arta túsedi, osylaısha zııanǵa ushyraıdy.
3- «Dúnıe ómiri – sán». Sándeýden maqsat – usqynsyz nárseni ádemi etip kórsetý jáne kemistigin jasyrý. Al, bulardyń barlyǵy ótkinshi. Sondyqtan dúnıe úshin ǵana eńbek etpeı, aqyretke de bet burý kerek.
4- «Dúnıe ómiri - ózara maqtanysý». Bul maqtanysh tekte, kúsh-qýat pen baılyqta bolady. Degenmen, bulardyń barlyǵy pánı.
5- «Dúnıe ómiri – mal-dúnıe kóbeıtý jarysy». Ibn Abbas (r.a.) bylaı degen: «Adam mal-dúnıeni aram jolmen tabady, sol baılyǵymen Allanyń áýlıe quldaryna maqtanady jáne baılyǵyn Alla razy bolmaıtyn jerlerge jumsaıdy. Bular biriniń ústine biri úıilgen zulmat ispetti».
Dúnıedegi árbir adam osy bes toptyń birine enetini sózsiz. Ondaı bolsa, aqyrettik amaldardy jasaýǵa asyǵý kerek.