ERÝLIK

15 qazan 2024 609 0
Оqý rejımi

Malshy qaýymy jaılaýyn jaılap, kúzeýin kúzdep, qystaýyn qystap, kókteýi kóktep, únemi maldyń qas-qabaǵyna qaraýmen kóship -qonyp júretini málim. Osyndaıda bir aýyldy janaı ótse nemese bir bulaqtań basyna tizgin tartsa, buryn jetkeni bar, sońǵy jetkeni bar, ózderinshe shúpirlesip qońsy bolyp qalady. Nemese qoıdyń otyn qandyryp, babyn tabamyn dep otaryn shyrqata jaıǵan kúni shopandar óriste ushyrasyp ta shurqyrasyp jatady.

Bulaısha aralas-quralas bolý, qońsy bolysý, ásirese jaz aılarynda jıi bolady.

Mine, osyndaıda kóneden kele jatqan ıgi dástúr boıynsha, sońǵy kelip qonǵan úıge buryn jaıǵasqan úı erýlik as beredi. Bul – tereń máni bar, parasaty mol dástúr.

Birinshiden, kóshi-qonnyń abyr-sabyr qıyndyǵyn kórip, sharshap shaldyǵyp jetken aýyl úıi qashan ornyǵyp jaıǵasqansha olardan buryn kelip ornyqqan aýyl úıleriniń dastarhan jaıyp demegendegisi.

 Ekinshiden, jańa jurtta jaqsy tilek toǵystyrǵany.

Úshinshiden, qotandasyp-qorlasyp, kóńil-nıet jarastyryp otyrýdyń mal-jaıyna paıdasy tıedi.

Tórtinshiden, aýyl úı adamdary, qyz-kelinshek, jigit-jeleń, bala-shaǵa bir-birine baýyr basyp, keıin qystaýǵa kósherde jylap aıyrylysatyndaı bolady.

Kórshige kórsetiler syı-qurmettiń kóshpeliler úshin ómirlik máni bar. Olar sondyqtan da «Kórshi haqysy – Táńir haqysy» degen kisilikti ýájge qaltqysyz baǵynǵan.


 Aqseleý SEIDIMBEK, Etnograf

 

Pіkіrler Kіrý