Esineý – shaıtannan
Ardaqty Paıǵambarymyz (s.ǵ.s.): «Túshkirý – Rahmannan, esineý – shaıtannan», – degen. Iaǵnı, esineý shaıtannyń unatatyn qylyǵy bolǵandyqtan osylaı aıtylsa kerek. Bul jerde múlde esinemeý kerek degen de túsinik qalyptaspaýy kerek.
Adam ne úshin esineıdi? Adam uıqysy qanbaǵan jaǵdaıda, qatty sharshaǵan kezde esineı bastaıdy. Tipti, Vena ýnıversıtetiniń ǵalymdary adamnyń esineý jıiligi jyl maýsymyna, ıaǵnı aýa temperatýrasyna baılanysty ekenin boljaǵan. Olardyń tujyrymdaýynsha adam ystyq aýa temperatýrasynda jıi esineıdi eken. Esinegende adamnyń mıy salqyndaıdy degendi aıtady.
Jalpy alǵanda, esineýdiń adamǵa tıgizer paıdasy shamaly. Joǵarydaǵy hadıske qaraǵanda aıtarlyqtaı zııany bolýy da múmkin. Bul da múldem esinemeý kerek degendi bildirmeıdi. Adamda bul qubylys eriksiz júzege asady. Eger de esineýdi qaıtara alsa, qaıtarsyn. Bolmasa esinegen kezde qoldyń syrtymen aýyzdy jabý kerek. Paıǵambarymyz (s.ǵ.s.): «Kimde-kim esinese qolymen aýzyn japsyn, óıtkeni zııandy nárseler aýzyna kiredi», – dep buıyrǵan.
Demek, bulardan shyǵatyn qorytyndy - daýysty shyǵarmaı, aýyzdy qolmen jaýyp esinegen abzal ekendigin baıqaımyz.
Nurqanat Baızaq