KÚMÁNNÁN SAQTANÝ – TAQÝALYQQA APARATYN JOL

12 aqpan 2023 2334 0
Оqý rejımi

Allanyń buıyrǵanyn oryndap,  tyıǵanynan tyıylý baqytqa aparar jol ekeni shúbásiz. Iaǵnı, Alla taǵalanyń bizge buıyrǵanynda ózimiz úshin paıda, tyıǵanynda tıisinshe zııan bar. Alaıda, osy eki adal men aramnyń ortasynda kúmandy jaǵdaılar oryn alyp jatady. Kúmándy jaǵdaılarda biz ne isteýimiz kerek? Bul  jóninde  Býharımen Mýslım (Alla ol kisilerdi rahymyna alsyn) sahıhter jınaǵynda rıýaıat etiledi:

عَنِ النُّعْمَانِ بْنِ بَشِيرٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا قَالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ ﷺ يَقُولُ

إِنَّ الْحَلَالَ بَيِّنٌ، والْحَرَامَ بَيِّنٌ، وبَيْنَهُمَا مُشْتَبِهَاتٌ لَا يَعْلَمُهُنَّ كَثِيرٌ مِنَ النَّاسِ، فَمَنِ اتَّقَى الشُّبُهَاتِ فَقَدِ اسْتَبْرَأَ لِدِينِهِ، وعِرْضِهِ، ومَنْ وقَعَ فِي الشُّبُهَاتِ وقَعَ فِي الْحَرَامِ

Sahaba Nuǵman ıbn Bashırdan (r.a): Men paıǵambarymyzdyń (s.ǵ.s) bylaı dep aıtqanyn estidim:

Aqıqatynda, halal belgili jáne haram belgili, al olardyń arasynda adamdardyń kópshiligi bilmeıtin shúbáli nárseler bar. Shúbáli nárseden saqtanǵan adam óz dini jáne óz abyroıy úshin (odan) arylady, al shúbámen aınalysýshy haramǵa da baratyn bolady.

 

Kúmándaný kókirekte, júrekte bolatyn sezim. Júrekte bolatyn osy dert adamdy túrli haramǵa jeteleýi múmkin. Sondyqtan kúmándi is-amaldardan saqtanýdy sharıǵatymyz bizge buıyrdy. Hadıstiń jalǵasynda Alla elshisi:

أَلَا وإِنَّ فِي الْجَسَدِ مُضْغَةً إِذَا صَلَحَتْ صَلَحَ الْجَسَدُ كُلُّهُ، وإِذَا فَسَدَتْ فَسَدَ الْجَسَدُ كُلُّهُ، أَلَا وهِيَ الْقَلْبُ

«Qulaqtaryńdy ashyp tyńdańdar, adam denesinde bir kesek et bar, ol jaqsy bolsa, búkil dene jaqsy bolady, ol jaman bolsa, búkil dene jaman bolady, shyn máninde    ol – júrek» - dedi

Júrektiń tazalyǵy ıman etken árbir quldy óziniń Rabbysynan shynaıy qorqýǵa jeteleıdi. Sol sebepten kúmánnan saqtaný taqýalyqqa aparatyn jol bolmaq.

Sýfııan ás-Sáýrı: «Aqıqatynda, olardy taqýalar (mýttaqýn) dep ataı bastady, óıtkeni olar (ádette adamdar) saqtanbaıtyn nárselerden saqtanatyn edi» dep kúmánnan saqtanýshylardyń artyqshylyǵyn tilge tıek etken.

 

Kúmándi isterden aýlaq bolý haramǵa barýdan saqtaıtyn bolsa, haramnan saqtaný tilegen duǵa tilekterimizdiń qabyl bolýynyń birden-bir kepili.

Alla taǵala bizidarlyq dúnıe-aqyretimizge paıdaly bolǵan istermen shuǵyldanyp, haramǵa aparar kúmándi isterden saqtasyn!

 

Jasulan Abýtalip

Yryskeldi qajy meshitiniń naıb ımamy

Pіkіrler Kіrý