NAMAZDAN KEIIN «QABYL BOLSYN!» DEP AITÝ BIDǴAT PA?
Qazirgi tańda birneshe adamdardan: «Namazdan keıin bir-birine «Alla qabyl qylsyn!» dep aıtý bıdǵat, Paıǵambarymyzdyń (Allanyń oǵan ıgiligi men sálemi bolsyn) zamanynda mundaı amal jasalmaǵan» dep, aıtyp júrgenin estımiz.
Sharıǵatymyzda sálem berip amandasyp, baýyryna jaqsy sózdermen duǵa qylý quptalǵan is ekeni barshamyzǵa málim. Endeshe osyǵan qatysty sahabalardyń amalyna qaraıyq: Jýbaır ıbn Nýfaır (Alla odan razy bolsyn) esimdi sahabadan:
كان أصحاب رسول الله صلى الله عليه و سلم إذا التقوا يوم العيد يقول بعضهم لبعض تقبل الله منا و منك
«Paıǵambarymyzdyń (Allanyń oǵan ıgiligi men sálemi bolsyn) sahabalary aıt kúni (aıt namazyna) jınalǵan ýaqytta keıbiri keıbirine: «Alla bizden jáne sizden qabyl etsin!» dep aıtatyn[1]» degen hadıs rıýaıat etildi. Demek, ardaqty sahabalardyń (Alla olardan razy bolsyn) keıbiri keıbirine osyndaı sózdi aıtqan bolsa, qazirgi tańda olardyń artynan ilesýshi bizderge ol sózdi aıtý jaqsy is ekendigi meńzeledi. Sondaı-aq, belgili ǵalym Alı Jýmǵa bul máselege qatysty óziniń «Fataýa ǵasrııa» eńbeginde ımam Tabarıdiń (Alla ony meıirimine alsyn): «Namazdardan keıin ásirese ekinti jáne aqsham namazynan soń jamaǵattardyń qatar turyp qol alyp amandasýlarynda tábárrýk, ózara súıispenshilik sııaqty izgi nıetter kózdelse, kóńil tolarlyq is» dep aıtqandyǵyn jazǵan.
Qorytyndy: Osy aıtylǵan dálelderdiń negizinde musylmannyń musylman baýyrymen kezdesken ýaqytynda bir-birine sálem berip amandasýy jáne kórisken ýaqytta bir-birine jaqsy sózderdi aıtýymen qatar duǵa qylýy jaqsy amal ekendigin, sondaı-aq kúnálar keshirilýine sebep bolatyn isterden ekendigin bilemiz. Sondyqtan da, osyndaı jaqsylyqqa sebep bolatyn amaldardy «bıdaǵat» dep aıtýdan saqtanǵan jón. Kerisinshe namazdan keıin osyndaı sózderdi aıtý arqyly jamaǵattyń ortasynda aýyzbirshilik jáne mahabbat paıda bolary jáne de musylmandardyń bir-birine duǵa qylýǵa degen qushtarlyqtary artary sózsiz. Durysyn Alla biledi!
Ashat SÁLIMGEREIULY
AL-FATTAH meshitiniń ustazy
