ÓZIN ÓLTIRÝDIŃ KÚNÁSI

Bısmılláhır rahmanır rahım

Adam óltirý qandaı aýyr kúná bolsa, ózin óltirý de sonshalyqty kúná. Kisi ómirine jasalǵan qastandyqtyń kúnási jaıynda aıtylǵan rıýaıattar, ózine qol salýdy da qamtıtyny sózsiz. Sondyqtan da, kimde-kim áldebir tásilmen ózine qol salǵan bolsa, onyń ol isi – Alla haram etken «naqaqtan naqaq adam ómirin qııý» bolyp tabylady.

Óıtkeni, adamnyń ómiri onyń múlki emes. Ol ózin jaratpady, aǵzalarynyń bireýin de ózi jasamady. Birde-bir kletkasyn bar etpedi. Onyń janyn Alla Taǵala oǵan amanat qylyp tapsyrǵan. Amanat bolyp berilgen janyna zardap shektirýge ruqsat etilmegen, endeshe qalaısha qastandyq jasaý ruqsat bolýy múmkin?

Alla Taǵala Quranda bylaı degen:

«Ózderińdi óltirmeńder. Shynynda Alla Taǵala senderge meıirban!».(Quran Kárim: «Isra» súresi, 33 aıat).

Islam dini musylman kisiden qıyndyqtarǵa qarsy myqty, ári tabandy bolýyn qalaıdy. Kerisinshe, basyna bir qaıǵy kelse nemese úmittengen nársesi bolmaı shyqsa, birden ómirden bezýin durys kórmeıdi.

Shynyndy múmin otyrý úshin emes, kúres úshin, qashý úshin emes, arpalysý úshin jaratylǵan. Onyń ımany men tárbıesi ómir maıdanynan qashýyna kedergi. Onyń júzi ketpes (ıman degen) ótkir qarýy bar, taýsylmas (kórkem minez degen) oq qory bar. Iman qarýy – berik, tárbıe qory – myǵym.

Paıǵambarymyz (s.a.ý.) sýıtsıd degen unamsyz iske barýshylardyń, Allanyń rahymynan mahrum qalatyndyqtaryn jáne Allanyń ashýyna laıyq bolatyndyqtaryn eskertken. Paıǵambarymyz bylaı deıdi:

«Senderdiń aldylaryńda bir kisi bolǵan-tyn. Ol jaraqattanyp, aýrýǵa shydaı almaı, qolyna pyshaq alyp qolyn kesip tastaıdy. Biraq qan toqtamaı, aqyrynda qansyrap óledi. Sonda Alla Taǵala: «Pendem meniń aldymdy oraǵytyp ketti. Sol úshin oǵan peıishti haram ettim» - dedi». («Sahıh Buharı», «Sahıh múslim»).

Jaraqattyń aýryna shydaı almaı ózine qol salǵan pendege peıish haram etilgen bolsa, az ne kóp shyǵynǵa batyrǵan kelisim sebepti ózine qol salǵannyń nemese Emtıhannan qulap qalǵany sebepti ómirmen qosh aıtysqannyń ıakı súıgen qyzy qaramaı ketti dep sýıtsıdke barǵannyń halin topshylaı berińiz.

Rýhy álsizder Paıǵambarymyzdyń (s.a.ý.) myna qatań eskertýine qulaq assa eken:

«Kimde-kim,  óz-ózin taýdyń tóbesinen tastap sýıtsıd jasasa, ol adam ózin máńgi qalatyn tozaq otyna joǵarydan laqtyrǵan bolady.  Kimde-kim, ózin ý iship óltirse, máńgi-baqı  tozaq otynda qolyndaǵy ýyn jutatyn bolady. Kimde-kim, ózin kesetin ótkir bir zatpen óltirgen bolsa, ol tozaqta máńgi baqı qolyndaǵy kesken zatymen qarnyn tiletin bolady»[1]. («Sahıh Buharı», «Sahıh múslim»).

[1]  Doktor Sheıh Iýsýf ál-Qardaýı, «ál-Hálál ýál Haram fıl Islám». "Máktábátýl Ýáhbııa", Kaır, 1997 jyl.