QARIIa MEN JAS JIGIT
Jigit aqyly darııa qarııadan surapty:
- Ata, siz kóp jasadyńyz, kópti kórdińiz, al men ómirdi jańa bastap jatqan jaspyn, bir sulýǵa sondaı ǵashyqpyn, aıtyńyzshy, men ne isteýim kerek baqytty bolý úshin? Siz syqyldy dindár bolyp, taqýa kún kesheıin be, álde súıgenimdi ańsap, soǵan jetýdiń jolymen bolaıyn ba? Qaıtsem týra joldan adaspaımyn? Maǵan kóp adam sulýǵa esiń ketkenshe, ıman jolyn tańda, qyz tabylady, sen taza jolda bolsań ózderi-aq saǵan buıyrady deıdi. Basym qatty, nendeı aqyl aıtasyz?
- Qaraǵym, osy saýaldy men kezinde eshkimge qoıa almappyn, saǵan bul suraqty qoıý nyǵmeti buıyrǵan eken, soǵan shúkir deımin birinshiden. Men de tap sen sııaqty jas boldym, ǵashyq kúı keshtim, alaıda tóńiregimde qatań tartiptiń, tyıym-syıymnyń, dinı jón-josyqtyń adamdary kóp boldy da, men óz tańdaýymdy jasaı almadym, óziń kórip turǵandaı sezimimdi quryqtadym da din jolyna tústim. Sen asyly júregińdi tyńdaǵyn, sol sezim oshaǵy ne deıdi, sonyń degenimen júr, kisi aqyly júrek sóılep turǵanda aqyl bolyp jarytpaıdy, al júrektiń degenine qadam jasaǵannan keıin bálkim kisi aqyly da kerek bolar, eń aldymen óz janyńdy, óz júregińdi tyńdashy balam, ótinem, áıtpese, týra men syqyldy shal bolasyń. Ókinip qalýyń múmkin.
- Sonda men ǵashyq bola bereıin be?
- Balam, qarashy, áne bir jerde ýly búıe órmelep barady, sony óltire salshy.
- Qane, ata, onyń eshkimge de zııany joq qoı, ózimen-ózi ketip barady, nege óltir deısiz? Dinı adamsyz, osylaı deýge bolady ma eken? - dep jigit qarııadan sekem alyp, shegine berdi. Qarııa sonda meıirlene kúlimsirep:
- Mine, balam, sende ıman bar, al ımandy jannyń qoly jándikke de kóterilmeıdi, asylynda din men ǵashyqtyq júrek tazartady, seniń boıyńda jasqa tán sezim bar, bul óte mańyzdy, ıaǵnı tańdaýyńa jol da bar, sen sony tańda, al ǵashyq bolý seziminiń kimnen, qaıdan shyqqan nur ekenin túsingen kúni óziń de ǵıbadatqa kelesiń. Tek seniń sezimiń tánnen ústem tursa ıgi, júrektiń degenine kón, súı, ińkár bol, azapty jolyna tóz, Horezmıdeı ǵashyq kúı kesh, ol: "Sen meni jek kórseń de, bas uryp, Tabaldyryǵyńnan kótermeımin basymdy" degen, sen sondaı sezimge, tózimge laıyqsyń ba jas óren?
- Ata, sizdi endi uqtym. Rahmet sizge. Bir Allaǵa senemin. Men ózim súıgen sulýdy satpaımyn. Eshqashanda! Tipti ol ózgeni qalap, ózgege buıyryp, men jalǵyz qalaıyn, basqa jaqta ómir súreıin, men ony júregimmen súıemin, shydaımyn, sebebi, búkil óne-boıym tek sol dep án salyp tur, tek sol dep azapqa kónýge bar.
- Endeshe, jigitim, seniń bul orasan sezimińniń birinshi dushpany sol súıgeniń ekenin umytpa! Ol seni synap baǵar, mensinbes, jer qylar, tóz, al tózimiń sarqylardaı, sezimiń sýynǵandaı kún týsa, onda sen sulý súıe almaǵan jan júregińmen Qudaıǵa qalaı ǵashyq bolaıyn dep ediń? Osyny myqtap jadyńda usta! Al endi bara ǵoı, jolyń aq bolsyn! Shaıyr aıtqan sóz bar: "Júregińe basylǵan ǵashyqtyqtyń belgisine bol ádil, Mahabbattyń sheshilmes shapanyna oranǵyn!"
Munaıdar BALMOLDA