Shynaıy aqparattyń mańyzdylyǵy

21 maýsym 2019 9560 0
Оqý rejımi

Quran kárimde Alla Taǵala «aýzynan bir sóz shyqsa boldy, aldynda baqylaýshysy daıyn» degen. Bul aıattan adamnyń sóılegen sózi ne paıdasyna, ne  zııanyna tıetindigin baıqaımyz.

Qazir bárimiz de jıi aıtyp júrgen aqparat ǵasyrynda ómir súrip jatyrmyz. Iaǵnı, mysaly osydan jıyrma jyl buryn álemde qandaı da bir ýaqıǵa jer betine birneshe saǵatta tipti birneshe kúnde taraıtyn bolsa, qazirgi «aıshylyq alys jerlerden jyldam habar alǵyzǵan» sońǵy tehnologııalar kez kelgen aqpardy jer betine sanaýly sekýndttarda taratýǵa qaýqarly. Búginde árqaısymyz úıde otyryp aq, álemniń kez kelgen túkpirinde ne bolyp jatqanyn bile alatyn dárejedemiz. Osy rette sol aqparatty halyqqa taratatyn aqparat quraldarynyń moınyndaǵy júk jeńil emes. Amanaty aýyr. Jalpy, jýrnalıstıka túrli baǵyttaǵy basylymdar, radıo jáne telebaǵdarlamalar arqyly qoǵamdaǵy kókeıkesti máselelerdi qozǵap, alýan túrli aýdıtorııany áleýmettik, saıası jáne arnaýly maǵlumattarmen qamtamasyz etedi. Qoǵamnyń damýy, áleýmettik, Ekonomıkalyq jáne rýhanı máseleler jóninde maǵlumat berip, jurtshylyqtyń qoǵamdyq pikirin qalyptastyrady.

Sondyqtan qazirgi aqparat quraldary óz ónimderiniń ishki mazmuny men ıdeıasyna kóńil bólip, jalań habardy, ıaǵnı aqıqaty ashylmaǵan aqparattan alys bolýy tıis.

Napoleon Banopart aıtty degen bir sóz bar. Men alty qatar áskerim emes, alty bettik gazetim bolǵanyn qalar edim degen. Iaǵnı aqparat quraly arqyly qalyń buqaraǵa yqpal etýdiń qanshalyqty mańyzdy ekendigin, qoǵamdyq pikir týdyrýdaǵy taptyrmas qural ekenidgin sezingendikten aıtsa kerek bul sózdi.

Jalpy  aqparat quraldary habardy jyldam taratýdy ǵana emes, onyń shynaıylyǵyna basa mán berýi kerek sııaqty. Sebebi, halyqtyń kóbi buqaralyq aqparat quraldarynda aıtylǵan habarlardyń barlyǵyn tek taza shyndyq dep qabyldaıdy.  Ahmet Baıtursynuly aıtqandaı: «Gazet halyqtyń kózi, qulaǵy hám júregi». Iaǵnı, jýrnalıster qandaı da bir aqparatty alǵanda onyń shyn álde ótirik ekenin tekserip alany abzal. Tipti Qasıetti Quranda da «Senderge bireý  bir habar  jetkizse,  tekserińder» -degen maǵynadaǵy aıat bar.  Bul qandaı da bir aqparattyń erteń túsinispeýshilik  týdyrmaýy, tipti búlik shyǵyp ketpesi  úshin de kerek. Alaıda, keıbir aqparat quraldary neniń aq neniń qara ekenin  ajyratpaı, máseleniń mán jaıyna úńilmeı jatyp asyǵystyqpen halyqty dúrliktirip jiberetini de kezdesedi. Ásirese ata dinimizge qatysty aqparattar kóbine japtym jala, jaqtym kúıe degen prıntsıppen taralyp ketetini ókinishti.

Sondyqtan bizder osy aqparat taratýda onyń qanshalyqty shyndyqqa janasatynyn shamamyz kelgenshe tekseretin bolsaq, onda halyq arasynda túrli túsinispeýshilikter de azaıatyn edi. Kerisinshe eldiń ıgiligi úshin atqarylyp jatqan izgi isterdi, ıslamı qundylyqtardy boıamasyz jetkizip, eldiń búlinýine emes, birigýine sep bolsa nur ústine nur bolar edi. Al endi Qazaqstan Respýblıkasy buqaralyq aqparat quraldary týraly zańynyń 21 baby, 2 taraýynda jýrnalıst shyndyqqa sáıkes kelmeıtin habardy taratýyna bolmaıdy delingen. Iaǵnı jalǵan aqpar taratqan tulǵa tek halyqtyń aldynda ǵana emes, zań aldynda da jaýap beredi.

Keleshek úshin bárimiz jaýaptymyz. Sondyqtan osy, bolashaq urpaq aldyndaǵy, otanymyz aldyndaǵy jaýapkeshilikti shynaıy sezingen bolsaq, ózimizdiń ata dinimiz ıslam týraly, jalpy musylmandar týraly tek shynaıy aqparattardy taratýǵa tyryssaq, bolashaǵymyzdyń jarqyn bolýyna árqaısymyz  mysqaldaı bolsa da úlesimizdi qossaq erteńimizdiń jarqyn bolary sózsiz. 

Qanat Qydyrmın

Pіkіrler Kіrý