Shəkerim QUDAIBERDIULY: TALAP PEN AQYL

23 aqpan 2024 1781 0
Оqý rejımi

Talap degen bir júırik tulpar syndy,

Babyn tappaı mingendi qylar jyndy.

Taýǵa ura ma basyńdy, tasqa ura ma,

Al endi oǵan kisi qaıtip mindi?

Talap shapsa aqylǵa minip alyp,

Jaqsy, jaman bárine birdeı salyp,

Anyq aqyl adymyn ashtyrmaıdy,

Esh nárse odan qutylmas jetpeı qalyp.

Talap degen yndynmen entelemek,

Oıǵa alyp, qyzyqqanyn qylsam demek

Ol isi oraıly ma, oraısyz ba,

Oılanyp ony aqylǵa salsa kerek.

Tapqysh oı ǵoı aqyldyń maǵynasy,

Túbi — júrek, bolady mıda basy.

Orynsyzǵa umtyltpaı toqtatýǵa

Talaptyń alty túrli bar noqtasy.

Ynsap, rahym, ar, uıat, sabyr, saqtyq -

Talapqa alty túrli noqta taqtyq.

Altaýynyń ishinde ynsap ádil,

Ózgesiniń tizginin soǵan ustattyq.

Ynsap degen aspaıdy, kem qalmaıdy,

Ornyn tappaı ol, sirá, qozǵalmaıdy.

Rahym jaqsy kóredi aıaǵandy,

Adamǵa qattylyqty oıǵa almaıdy.

Ar demek — adamshylyq, namys degen,

Aryq, ketpes jaǵyńa qarys degen.

Teris uǵyp júrmesin muny bireý,

Sóz emes kúnshil bolyp, alys degen.

Namys sol — óziń qorlan kemdigińe,

Qurbyńmen umtylyp baq teńdigińe.

Almaı as aldyńǵynyń aıaǵynan,

Soqtyqpaı óziń izdep eńbegińe.

Uıat sol — aýlaqta uıal kórgendeı-aq

Urlaǵan malyń shyǵyp, bergendeı-aq.

Orynsyzdy isteýge ólgenshe uıal,

«Uıat kúshti ólimnen»—degendeı aq.

Sabyr degen — ár iske shydamdylyq,

Qatty kerek adamǵa bul bir qylyq.

Qoly jetpeı talaı jan izdenedi,

Osydan kep shyǵady adamshylyq.

Saqtyq degen — ár qashan baıqap júrmek,

Paıda ma, ne zalal ma, eskerilmek.

Kórgenin, estigenin esepke alsa,

Sonda oǵan árbir isti oılap bilmek.

Oımenen, talappenen boldy segiz,

Aıtylmaı endi qaldy nemenemiz?

Ózge jaqsy minezdiń bári-daǵy

Shyǵady osylardan túgel deńiz.

Sabyr, saltyq, oı, talap bolmaǵan jan

Anyq tómen bolmaı ma haıýannan?

Ynsap, rahym, ar, uıat tabylmasa,

Ólgen artyq dúnıeni bylǵaǵannan.

Ólimniń haq ekenin kórseń de,

Ólmesteı omyraýlap shatasyń.

Dozaqtyń baryn bilip júrseń de,

Kúnəǵa əliń kelse batasyń.

Saýal kóp ǵıbadatqa deseń de,

Jalyǵyp,jalqaýlanyp jatasyń.

Allanyń adal rızyǵyn jeseń de,

Aramdy ədeıi izdep tatasyń.

Syrtyńdy sylanasyń óń berip,

Ishińniń túzetpeısiń qatasyn.

Aılamen aldaǵandy jón kórip,

Adamdy ań ornyna atasyń.

Jalǵannyń bir paıdasyn kórgende,

Arlanbaı aryńdy da satasyń.

Allanyń aq ólimi kelgende

Amalsyz qara tastaı qatasyń

 

 

Pіkіrler Kіrý