Qant dıabetine shaldyqqan adamnyń orazasy
Assalamý aleıkým! Qant dıabetimen aýyratyn adam oraza tutýyna bola ma?
Ответ
Ýa aleıkým assalam!
Ramazan orazasy – Islam dininiń negizgi paryzynyń biri. Densaýlyq turǵysynan shamasy keletin árbir musylman oraza ustaýy paryz. Alaıda, tań atqannan kún batqansha tamaqtanýdan jáne sýsyn ishýden tyıylýdy densaýlyǵy kótermeıtin bolsa, orazasyn ashýǵa ruqsat etiledi. Al, eger arnaıy dárigerdiń tekserýi nátıjesinde, oraza tutý densaýlyǵyna zııan tıgizetin bolsa, densaýlyǵyn saqtaý úshin oraza tutpaýy mindet. Quran Kárimde: «...Ol senderge dindi eshbir qıyndyq jasamady...[1]» jáne «...Ózderińdi óz qoldaryńmen qaýip-qaterge salmańdar...[2]», sondaı-aq «...Alla senderge jeńildik qalaıdy, Ol senderge qıynshylyq qalamaıdy...[3]»,-degen aıattar sony meńzeıdi.
Ábý Hýraıra (r.a.): «Senderge bir isti ámir etsem, ony shamalaryń keletin mejege deıin oryndańdar[4]», – degen rıýaıatty jetkizgen.
Qant dıabeti sozylmaly aýrý retinde birneshe túri men satysy bar. Mine, sondyqtan bul dertpen aýyrǵan adamnyń oraza tutýyna ruqsat berý nemese tyıym salý tikeleı dáriger saraptamasyna baılanysty.
Sonymen birge, Quran Kárimdegi: «Al, senderden kim aýrý ne saparda bolsa, onda basqa kúnderde toltyrsyn..[5]» ámiri aýrýynan aıyǵýy múmkin naýqas adamǵa emdelip bolǵan soń orazasynyń qazasyn óteýi paryz ekeni aıtylýda.
Al, endi sozylmaly syrqaty bar, tolyqtaı emdelip jazylmaıtyn ári osy kúıinde oraza tutsa, densaýlyǵyna zııan tıetin musylman oraza tutpaıdy. Orazasynyń óteýi retinde fıdııa beredi. Fıdııa – Ramazannyń ár kúni úshin bir muqtaj adamdy tamaqtandyrý.
[1] Haj súresi, 78-aıat
[2] Baqara súresi, 195-aıat
[3] Baqara súresi, 185-aıat
[4] Buharı, Mýslım
[5] Baqara súresi, 184-aıat
Rýslan Kambarov
