Orazada ádeıi iship-jese ne bolmaq?

Ramazan ýaqytynda bilip turyp, ádeıi ishp-jesem ne bolmaq?

Ответ

Áldekimniń ádeıi buzǵan orazasy úshin: bir qul azat etýi tıis, ol bolmasa 60 kún úzbeı oraza ustaıdy (káffárat qazasy), oraza ustaýǵa shamasy jetpese ǵana 60 muqtaj adamǵa tamaq beredi[1]. Muny sharıǵatta «oraza káfáraty» deıdi.

Alaıda káffáratty qajet ettiredi deýimiz úshin mynadaı talaptar tabylý kerek:
1.Ramazan orazasy. Qaza orazasyn nemese nápil orazasyn ádeıi buzǵan kisi káffárat ótemeıdi.
2.Ádeıi esh sebepsiz buzǵan bolýy kerek. Bir sebeptermen buzsa, ıakı abaısyzda buzyp qoısa, nemese bireýdiń májbúrleýimen aýyzyn ashyp jatsa, oǵan káffárat kerek emes.
3.Aýyryp qalý nemese jolǵa shyǵý sııaqty zárý jaǵdaıdyń bolmaýy
4.Oraza ustaýǵa túnnen nıet etýi. Ádeıi buzǵan orazasyna túnnen nıet etip ustalǵan oraza bolýy shart. Sáresige deıin nıet etilgen oraza bolýy kerek. Sáresiniń ýaqyty ótip ketkennen keıin sol kúngi orazany ustaýǵa nıettengen kisi orazasyn ádeıi buzsa, oǵan káfárat qajet emes, tek qazasyn óteıdi. Biraq ádeıi buzǵany úshin kúnáli bolady.
5. Ishke túsken zaty adamǵa qorek bolar azyq nemese dári-dármek bolýy tıis jáne bulardy asqazanǵa aýyz arqyly barǵan bolýy shart. Al, tas, qum, topyraq sııaqty adamǵa qorek bolmaıtyn zattardy jutqan bolsa nemese sasyq sý, buzylyp ketken tamaq, qamyr, un sııaqty ádette as bop eseptelmeıtin zattardy jegen jaǵdaıda oǵan tek qaza kerek bolady, káffárat kerek emes.
6.Jynystyq qatynas. Ádeıi oraza ekenin bile tura qatynasqa túsken bolýy kerek.
Osyndaı jaǵdaılarda ádeıi iship-jegen kisi nemese jynystyq qatynasqa túsken adam káffárat óteý kerek bolady. Iaǵnı, Ramazannan keıin úzbeı 60 kún aýyz bekitý qajet. Orazaǵa shamańyz jetpese 60 paqyrdy tamaqtandyrasyz.
 

[1] Hadıs: Býharı; Mýslım