ShAITANNYŃ SERTI QANDAI?

08 qazan 2024 345 0
Оqý rejımi

Suraq: Shaıtannyń serti qandaı?


Ответ

Jaýap:  Shaıtannyń serti  Jyn-shaıtannyń atasy – Ibilis Alla Taǵalanyń aldynda Onyń aqyldy qylyp jaratqan quldary – adamzatty týra joldan taıdyryp, azǵyndyqqa túsirýge kesimdi sert bergen. Shaıtan sol kezden bastap adam balasyna qany qas ósh, eń ashyq dushpan. Ol qazirde óz moınyna alǵan mindettemesin oryndap baǵýda.

Jaratylystyń áý basynda oryn alǵan bul oqıǵa jaıynda Alla Taǵala bylaı deıdi:

 ﴿لَعَنَهُ اللَّهُ وَقَالَ لَأَتَّخِذَنَّ مِنْ عِبَادِكَ نَصِيباً مَّفْرُوضاً * وَلأُضِلَّنَّهُمْ وَلأُمَنِّيَنَّهُمْ وَلآمُرَنَّهُمْ فَلَيُبَتِّكُنَّ آذَانَ الأَنْعَامِ وَلآمُرَنَّهُمْ فَلَيُغَيِّرُنَّ خَلْقَ اللّهِ وَمَن يَتَّخِذِ الشَّيْطَانَ وَلِيّاً مِّن دُونِ اللّهِ فَقَدْ خَسِرَ خُسْرَاناً مُّبِيناً * يَعِدُهُمْ وَيُمَنِّيهِمْ وَمَا يَعِدُهُمُ الشَّيْطَانُ إِلاَّ غُرُوراً﴾

 «Alla oǵan (shaıtanǵa) laǵynet aıtty. Sonda ol (shaıtan) bylaı dedi:

 «Men qaıtkende de seniń quldaryńnan bir bóligin alamyn. Men olardy adastyramyn, úmittendiremin, olarǵa túlikterdiń qulaqtaryn kestiremin, olarǵa buıyramyn, sonda olar Allanyń jaratylysyn ózgertedi». Kimde-kim Allany qoıyp shaıtandy jaqyn, janashyr tutatyn bolsa, ol orny tolmas qasiretke ushyraıdy. Ol (shaıtan) olarǵa jalǵan ýáde berip, úmittendiredi. Biraq shaıtan olarǵa azǵyrýdan basqa eshteńe de ýáde ete almaıdy» (Nısa, 118-120).

Demek, Jaratýshy Haq Taǵalanyń ámirine moıynsunbaı, naǵyz kápirge, malǵunǵa aınalǵan, Rabbynyń qarǵysyna ushyraǵan shaıtandy dos tutý, onyń azǵyrýyna erý Allanyń laǵynetine laıyq etedi. Shaıtan ­– bul dúnıeniń synaǵy. Jaratqan Iemiz oǵan osy dúnıede mursat berdi. Sóıtip, pánı dúnıesi ıman men kúpirdiń, taqýalyq pen azǵyndyqtyń, qudaıshylyq pen shaıtandyqtyń kúres ordasyna aınalǵan.

Quran Kárimde bylaı delinedi: 

﴿قَالَ أَنظِرْنِي إِلَى يَوْمِ يُبْعَثُونَ * قَالَ إِنَّكَ مِنَ المُنظَرِينَ * قَالَ فَبِمَا أَغْوَيْتَنِي لأَقْعُدَنَّ لَهُمْ صِرَاطَكَ الْمُسْتَقِيمَ * ثُمَّ لآتِيَنَّهُم مِّن بَيْنِ أَيْدِيهِمْ وَمِنْ خَلْفِهِمْ وَعَنْ أَيْمَانِهِمْ وَعَن شَمَآئِلِهِمْ وَلاَ تَجِدُ أَكْثَرَهُمْ شَاكِرِينَ﴾

«Ol (shaıtan): «Maǵan olar qaıta tiriletin kúnge deıin bir mursat ber», - dedi.

Ol (Alla): «Rasynda sen mursat berilgendersiń», ­- dedi. Ol (shaıtan):

 «Meni azǵyrǵanyń úshin olardy Seniń týra jolyńnyń qasynda ańdyp otyramyn. Sosyn men olardyń  aldarynan, arttarynan, ońdarynan, soldarynan kelemin. Sonda Sen olardyń kópshiligin shúkirli kúıde tappaısyń», – dedi» (Aǵraf, 14-17).

Alaıda Alla Taǵala ıman keltigenderdiń janashyry. Sondyqtan da týra joldaǵy pendelerin albasty shaıtannyń arbaýynan saqtaıdy. Ibilistiń izbasarlarynyń bıligi olarǵa eshqashan da júrmeıdi.

 ﴿قَالَ هَذَا صِرَاطٌ عَلَيَّ مُسْتَقِيمٌ * إِنَّ عِبَادِي لَيْسَ لَكَ عَلَيْهِمْ سُلْطَانٌ إِلاَّ مَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْغَاوِينَ﴾

«Ol (Alla): «Bul Maǵan jetkizetin týra jol. Shyndyǵynda sen Meniń quldaryma qarsy eshqandaı bılik joq, tek sońyńa eretin adasqandardan basqa», ­– dedi» (Hıjr, 42).

Biraq ta adamdardyń bir bóligi shaıtannyń izine erip ketti. Olar ózderine anyq aıǵaq – Quran Kárim, Allanyń elshisi (s.a.s.) kelse de kóre kózge tońmoıyndyqpen teris jolǵa tústi. Shaıtan ondaı sıpatty dostarynyń tabylǵanyna qatty qýanyp, olardy óziniń tobyna qosyp aldy. Sosyn olarǵa aqty qara dep, ımandy kúpir dep, jaqsyny jaman, qarańǵyny nur dep kórsetti. Olardy týra joldan aýlaq, kóz kórmes, qulaq estimes rýhanı qurdymǵa alyp ketti.

﴿إِنَّ الَّذِينَ ارْتَدُّوا عَلَى أَدْبَارِهِم مِّن بَعْدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُمُ الْهُدَى الشَّيْطَانُ سَوَّلَ لَهُمْ وَأَمْلَى لَهُمْ﴾

«Shyndyǵynda ózderine týra jol aıqyndalǵannan keıin keri ketkenderdi shaıtan azǵyryp, ústemdik qyldy» (Muhammed, 25).

Rasynda shaıtan atalǵan aıatta aıtylǵandaı týra joldy kóre tura oǵan túspeı, Jaratqannyń buıyrǵanyn oryndamaıtyn jandardyń nápsileriniń aldyndaǵy dármensizdikterin paıdalanyp, olardy azǵyrýdyń nebir túrimen azǵyrady. Aqyrynda ondaılardy namazdan, ǵıbadattan, aqyrynda ımannan aýlaq alyp ketedi. Alla Taǵala kúlli adamzatty shaıtannyń azǵyrýyna ermeýge, onyń tobynan bolmaýǵa shaqyrady.

 ﴿يَا بَنِي آدَمَ لاَ يَفْتِنَنَّكُمُ الشَّيْطَانُ كَمَا أَخْرَجَ أَبَوَيْكُم مِّنَ الْجَنَّةِ﴾

«Ýa, Adam urpaqtary! Budan buryn ata-analaryńdy (Adam ata men Haýa anany) jumaqtan shyǵarǵany sekildi shaıtan senderdi de azǵyryp júrmesin» (Aǵraf, 27).

Adam ata men Haýa ananyń urpaqtary jerdiń betine tarydaı shashylyp, taraǵannan beri adamzat tarıhynda qanshama halyqtar, qaýymdar ótpedi. Olardyń azdaǵan bóligi Jaratqan Ieniń jolynda bolsa, al kópshiligi shaıtannyń jolynda adasty.

 ﴿تَاللّهِ لَقَدْ أَرْسَلْنَا إِلَى أُمَمٍ مِّن قَبْلِكَ فَزَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطَانُ أَعْمَالَهُمْ فَهُوَ وَلِيُّهُمُ الْيَوْمَ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ﴾

«Allanyń atymen ant eteıin! Biz senen burynǵy qaýymdarǵa talaı elshiler jibergenbiz, alaıda shaıtan olardyń isterin ózderine ádemi etip kórsetti. Mine, búgin (Qııamet kúni) ol (shaıtan) olardyń dosy, olardyń barlyǵyna kúızeltýshi azap bolady» (Nahyl, 63).

 Haq Taǵala ıman keltirgenderdi shaıtannyń izinde bolýdan saqtandyrady. Rasynda shaıtannyń izine azǵyndar ǵana eredi. Al Allanyń súıgen quldary odan aýlaq.

 ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ وَمَن يَتَّبِعْ خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ فَإِنَّهُ يَأْمُرُ بِالْفَحْشَاء وَالْمُنكَرِ وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ مَا زَكَا مِنكُم مِّنْ أَحَدٍ أَبَداً وَلَكِنَّ اللَّهَ يُزَكِّي مَن يَشَاءُ وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ﴾

«Ýa, ıman keltirgender! Shaıtannyń izderin baspańdar! Kim shaıtannyń izimen júrse, rasynda ol (shaıtan) azǵyndyq pen teris iske úgitteıdi. Eger de senderge degen Allanyń meıirimi men rahymy bolmaǵanda senderdiń eshqaısylaryń tazarmas edi. Alaıda Alla qalaǵanyn tazalaıdy. Alla bári estýshi hám bilýshi» (Nur, 21).

 Negizinde shaıtan jaratylysynan adamǵa jan-tánimen qas. Óıtkeni ol óziniń jumaqtan qýylýyna adamzattyń máselesi sebep bolǵandyǵyn jadynan esh shyǵarmaıdy. Sondyqtan da árbir aqyl ıesine dushpandy dushpan tutyp, ony jaqsylap tanymaq lázim.

 ﴿إِنَّ الشَّيْطَانَ لَكُمْ عَدُوٌّ فَاتَّخِذُوهُ عَدُوّاً إِنَّمَا يَدْعُو حِزْبَهُ لِيَكُونُوا مِنْ أَصْحَابِ السَّعِيرِ﴾

«Shyndyǵynda shaıtan senderge dushpan, sondyqtan da ony dushpan tutyńdar. Rasynda ol óziniń tobyn tozaq turǵyndaryna aınalýǵa shaqyrady» (Fatyr, 6).

Istochnık: http://fatua.kz/kz/post/view?id=211

Автор: Қожанов Қасым

Pіkіrler Kіrý