Aýzy berik adam qussa, orazasy buzyla ma?
Assalamý aleıkým! Aýyz toltyryp qussa, oraza buzylatyn ba edi? Úsen
Ответ
Ýa aleıkým as salam! Qurmetti Úsen, sizdiń saýalyńyzǵa baılanysty «Ihtııar» atty kitapta bylaı aıtylǵan: «Eger aýzyn toltyryp qussa, Oǵan qatysty Paıǵambarymyz (s.ǵ.s):
من قاء فلا قضاء عليه، و من استقاء فعليه القضاء
«Eriksiz qusyq kelgen kisi (orazasyn) qazasyn ótemeıdi. Al, ádeıi qusqan bolsa (sol kúngi orazanyń) qazasyn ótesin»[1], – degen. Bul hadıs Ikrımadan marfýǵ[2] ári maýqýf[3] jolmen birdeı jetken. (Degenmen) Imam Mýhammad pen Zýfardyń[4] kózqarasynda «qusyq – aýyz tola bolmasa da orazany buzady» deıdi. Zahır rıýaıatta[5] ekeýiniń arasy[6] bólinbegen. Alaıda, durysy – arasynyń bólingeni. Ábý Hanıfanyń bul sózin Hasan jetkizgen. Sebebi aýyzdy toltyryp quspaǵan bolsa, ondaǵy shyqqan nárse kekirgenindegi túkiriktiń úkimindeı. Al, ol bolsa, aýyzdy toltyrmaıdy»[7].
Toqeteri: Aýyz toltyryp qusý adamnyń qalaýynsyz bolsa ári ony qaıta keri jutpaǵan bolsa, onda orazasy buzylmaıdy. Keri jaǵdaıda bir kún orazasynyń qazasyn óteıdi. Eń durysyn Alla biledi.
Aıbek Ábdiqadyr
Muslim.kz saıtynyń dinı sarapshysy
[1] Ábý Daýd, Ibn Maja, Tırmızı, Násaı, Ibn Hıbban
[2] Tizbegi Paıǵambarǵa (s.ǵ.s) deıin kóterilgen hadıs
[3] Tizbegi sahabaǵa kelip tirelgen hadıs.
[4] Ábý Hanıfanyń ǵalym shákirtteri
[5] Imam Mýhammadtyń Imam Ábý Hanıfadan jetkizip, alty kitabynyń birine engizgen rıýaıattary
[6] Aýyz tola qusý men tolmaı qusý
[7] Ihtııar fı taǵlıl ál-Mýhtar