Sháýýál orazasynyń ornyna qazamdy ótesem, bir jyldyq saýap alam ba?
Sálemetsizder me? Men 10 shaqty jyldan beri oraza ustaımyn. Buryn orazadaǵy haıyz kezdegi qaryz kúnderimdi bólek ótep júrgenmin. Endi 2-3 jyldan beri sháýýál aıynda 6 kún oraza ustap, qaryzdarym da sol kúnderdiń ishinde dep nıet etip júrmin, sebebi solaı isteýge bolady dep oqyǵanmyn bir jerden. Sol durys pa? Anyǵyn aıtyp berseńizder.
Ответ
Ýaǵaleıkýmýssalam!
Aıgerim hanym, bul máselede ǵalymdarymyz pikiri ekige aıyrylady. Birinshi pikir boıynsha, ekeýi eki túrli ǵıbadat bolǵandyqtan ekeýine eki bólek nıetpen eki bólek ýaqytta óteý kerek. Óıtkeni, árqaısysy dinimizde bólek ǵıbadat retinde aıtylǵan. Máselen, besin namazynyń súnnetine bólek, paryzyna bólek nıet etip, ekeýin bólek óteıtinimiz sekildi oraza da osy sekildi bólek óteledi. Endeshe, orazadan qaryzy bar jandar áýeli qaryzyn ótep alyp, sodan keıin baryp sháýýál orazasyn ustasyn deıdi[1].
Al, ekinshi pikirdegi ǵulamalar: «Sháýýál aıynda qaza orazalaryn ótegen kisige sol aıdaǵy alty kún orazanyń da saýaby jazylady. Tek nıet etkende qaza orazaǵa nıet etýi kerek, sháýýal orazasyna emes. Onyń ótegen qaza orazasy sháýýál aıynyń alty kún orazasyna dóp kelgendikten, onyń da saýaby jazylady. Sebebi, ardaqty Paıǵambarymyz (s.ǵ.s): «Kim ramazan aıynyń orazasyn ustap, oǵan qosymsha sháýýal aıynda alty kún qosar bolsa, ol bir jyl oraza ustaǵan sııaqty bolady»[2], – degen hadısinde jalpylama orazaǵa nıet etýdi aıtýda. Iaǵnı, hadıstiń aıtpaǵy: qandaı da bir orazaǵa osy aıda nıet etken kisi bir jyl oraza ustaǵannyń saýabyn alady», – dep otyr olar[3].
Eki pikirdi túıindeı kele aıtarymyz, oraza ustaý arqyly saýabyn eselep alǵysy kelgen kisi eki orazany eki bólek ótegeni jón. Sebebi, qanshalyqty kóp oraza ustaǵan bolsaq, sonshalyqty saýaby da mol bolmaq. Al, endi artyq oraza ustaýǵa qınalatyn nemese artyq oraza ustaýǵa jaǵdaıy kelińkiremeıtin kisiler ramazan aıynan keıin tek qaza orazalaryn ustasa, sháýýál aıynyń da nápil orazasyn qatar ótegendeı bolyp, bir jyldyq oraza saýabyna keneledi degen úmitpen oǵan da ruqsat.
