Nardy oınaý haram ba?

Assalaýmaǵaleıkým! Nardy oınaý haram bolyp eseptele me?

Ответ

Ýaǵaleıkýmassalam! Qazirgi kezde kún uzaq oınap, ýaqyttaryn ótkizetin oıyndardyń biri – nardy oıyny. Ǵulamalar bul týraly ár túrli pikirler bildirgen.

Nardy týraly aldymen hadısterge qaraıtyn bolsaq, ol týraly Paıǵambarymyzdyń (s.ǵ.s.) kóptegen hadısteri bar. Keıbirin atap aıtqanda:

«Nardy oınaǵan adam qolyn dońyz eti men qanyna batyrǵanmen teń»[1], «Nardy oınaǵan adam Alla Taǵalaǵa jáne Elshisine qarsy keledi»[2], «Nardy oınap, sosyn namaz oqýǵa turǵan adam – iriń men dońyz qanymen dáret alyp namaz oqyǵanmen teń»,[3] – deıdi.

Ǵulamalardyń basym kópshiligi joǵarydaǵy hadıster men sahabalardyń kózqarastaryna qaraı nardynyń haram ekenin alǵa tartqan.

Hanafı ǵalymdarynan Kasanı de osy nardy oıynyna qatań tyıym salyp, qandaı jaǵdaıda da onyń haram ekendigine pátýa bergen[4]. Áıtse de keıbir Hanafı qaınar kózderinde onyń «eger qumar oıyny etip, aqsha tigip oınaıtyn bolsa» haram ekendigin alaıda, ýaqytyn bosqa ótkizip oınaıtyn bolsa onda mákrúh ekendigin aıtady. Imam Málik bolsa: «Haqtan keıin artynda tek adasqandyq qalady»[5] degen aıatqa qaraı nardynyń haramdyǵyn aıtady.

Imam Shafıǵı da bul oıynǵa jyly qabaq tanytpaǵan.

Keıbir ǵalymdar nardy oıynyn juldyzdardan medet tilep jalqaýlyqqa salynýǵa aparatyn bolǵandyqtan haram ekendigin aıtady. Jahılııa zamanynda nardy oıyny tikeleı putqa tabynýshylardyń puttardan medet tileýshilik oıyny bolýy da múmkin. Paıǵambarymyzdyń (s.ǵ.s.) buǵan qatań tyıym salýynyń da sebebi put pen juldyzdardan kómek suraý turǵysynan bolýy ábden múmkin.

Sondaı-aq, keıbir ǵalymdar arasynda qazirgi tańdaǵy nardynyń Paıǵambar zamanyndaǵy nardy oıynynan basqa degender de bar[6].

Otbasy ǵylymhaly

[1] Mýslım, Shır, 10; Ábý Dáýýd, Ádáb, 56.
[2] Ábý Dáýýd, Ádáb, 56; Ibn Májá, Ádáb, 43; ál-Mýatta, Rýıa, 6.
[3] Sháýkánı, Láılýl-Áýtár.
[4] Keńirek maǵlumat úshin qarańyz; Kasanı, Bádáı, 7/127
[5] «Júnis» súresi, 32-aıat
[6]  ISAM, Ilmıhal, 121-bet