Jańa jyldyq syılyqty alýǵa jáne berýge bola ma?
Ássálámýǵaleıkým! Baýyrlarmen mynandaı qaıshylyqqa túsip qalyp jatyrmyz (keıbir baýyrlarymyz ustazdyń jaýap bergenimen kelise almaı jatyr). Bir baýyr osylaı suraq qoıdy: Baýyrlar, jańa jylǵa bizge jumystan syılyq beredi. Qansha balań bolsa, sonsha syılyq beredi. Sony alýǵa bola ma? Osy másele qalaı bolady eken? Ardanat Sálemetsizder me! Jańa jylda týǵan-týystarǵa syılyq syılasaq onyń kúnási bola ma? Jańa jyl úshin emes, jáı sebepker etip. Maqsat olardyń kóńilin aýlaý ǵoı. Janna.
Ответ
Ýaǵaleıkýmássálám ýá rahmatýllahı ýá bárakátýh!
Alla elshisi (s.ǵ.s) kápirden de syılyq qabyl etkendigi sahıh hadısterde aıtylady. Jáne Omar (r.a.) óziniń musylmanshylyqty qabyl etpegen múshrik baýyryna kıim syılaǵandyǵy «Sahıh Múslim» atty hadıster jınaǵynda keltirilgen[1]. Sondyqtan da, jańa jylǵa arnap jumystan syılyq berilip jatsa, ony qabyl etýdiń kúnási joq. Mańyzdysy berilgen zat halal bolýy shart.
Al, endi syılyq syılaýǵa keler bolsaq, buǵan baılanysty erterekte ómir súrgen keı ǵulamalarymyzdyń aıtýy boıynsha, dini bóten eldiń meıramyn ulyqtaý maqsatynda emes, qur adamdar arasynda oryn alǵan ádet bolǵandyqtan áldekimge yqylas bildirip, syılyq syılap jatsa, oǵan bola kápir bolmaıdy. Tek dál sol kúni emes, bir kún aldyn ne bir kún keıin syılaǵany abzal. Bul – sol qaýymǵa uqsaý bolmasyn degendik. Óıtkeni, Paıǵambarymyz (s.ǵ.s.): «Kim bir qaýymǵa uqsasa, ol solardan», - degen[2].
Sondyqtan da, óziniń jora-joldastaryna nemese týǵan-týystaryna (suraqta suralǵandaı kóńilderin aýlaý maqsatynda) syılyq syılaǵysy kelgen din jolyndaǵy musylman kisi laj bolsa, dál jańa jyl meıramynda emes, odan buryn nemese odan keıingi kúnderi syılaǵany jón.
Abdýsamat Qasym
[1] «Sahıh Múslim» - №2068. «Kıtabýl lıbas ýáz zına».
[2] Ibn Nújeım: «Ál-Bahrýr ra'ıq».