Útir namazyn bir rákaǵatpen oqýǵa bola ma?
Assalaýmaǵaleıkým! Sizderden suraıyn degenim, útir namazyna qatysty edi. Osy namazdy bir rákaǵatpen de oqýǵa bolady degen ras pa?
Ответ
Ýaǵaleıkýmasssalam!
«Útir» sóziniń qazaqsha maǵynasy - «taq». Iaǵnı, jup emes. Ǵulamalardyń bir toby «útir namazyn keminde bir rákaǵatpen oqýǵa bolatynyń» aıtady. Al Hanafı mazhaby ǵulamalarynyń tujyrymy boıynsha, útir ýájip namazy úsh rákaǵattan turady. Ataqty «Nýrýl-Idoh» kitabynda bul jaıly: «Útir namazy – ýájip. Ol – bir sálemmen oryndalatyn úsh rákaǵattyq namaz»,[1]– dep sıpattalǵan.
Hadıste bul jaıly bylaı aıtylady:
كان يوتر بثلاث لا يوتر إلا في أخرهن
«Alla elshisi (oǵan Allanyń salaýaty men sálemi bolsyn) útirdi úsh rákaǵat etip oqyp, sálemdi tek onyń sońǵy rákaǵatynda beretin»[2].
Imam Tahtaýı «Mýsannaf Abý Sheıba» hadıs jınaǵynda kelgen Hasan Basrıdiń myna sózin keltiredi: «Alǵashqy býyn musylmandary útir namazynyń úsh rákaǵattan turatynyna ári sońǵy rákaǵatynda ǵana sálem beriletine biraýyzdan kelisken»[3]. Sondaı-aq, ımam Tahtaýı útir namazdyń joǵaryda baıandalǵan úlgide oqylatynyń Ábý Bákir Syddyq, Omar ıbn Hattab, Ábý Hýraıra (r.a.) syndy úlken sahabalardyń jáne fıqh ilimin jetik bilgen ataqty jeti ǵulamanyń qup kórgenin baıandaıdy[4].
Taǵy bir derekte Saǵd ıbn Ýaqqas (r.a.) útir namazyn bir rakaǵat etip oqyǵanda, Abdýlla ıbn Masǵudtyń (r.a.) oǵan:
ما هذه البتيراء ما أجزأ ركعة قط
«Bas-aıaǵy joq bul ne nárse?! Bir rákaǵattyq (namaz) múldem júzege aspaıdy» (Tabaranı, mkǵjamýl kabır),[5] – dep aıtqany baıandalady.
Demek, Hanafı mazhaby boıynsha útir namazy úsh rákaǵattan turady. Ony bir rákaǵat etip oryndaý – durys emes.
Darhanuly Tamırlan
Nur-Sultan qalasy boıynsha
pátýaǵa jaýapty maman
[1] Ahmad Tahtaýı, «Hashııat Tahtaýı alıa Nýrýl-Idoh» 508-509 better
[2] Imam Hakım «Mýstadrok» eńbeginde jetkizgen hadıs.
[3] Ahmad Tahtaýı, «Hashııat Tahtaýı alıa Nýrýl-Idoh» 509 bet
[4] Ahmad Tahtaýı, «Hashııat Tahtaýı alıa Nýrýl-Idoh» 509 bet
[5] Imam Tabaranı «Mýǵjamýl-kabır» eńbeginde jetkizgen hadısi.