Hadıstegi«kúz» sóziniń maǵynasy ne?

Assalamý aleıkým! Keıbir hadısterde «jetpis kúz» dep aıtylǵan sózder bar. Bul sózdiń maǵynasy neni bildiredi. Kúz maýsymyn ba, álde basqa nárseni me?

Ответ

Ýa aleıkým assalam!

Kúz sózi aıtylǵan birqatar hadıster bar. Máselen, Ábý Musa Ashǵarı (r.a.) rıýaıat etken hadıste: «Eger tozaq otyna tas laqtyrylatyn bolsa, tozaqtyń túbige jetkenge deıin jetpis kúz qulap barady[1]», – delingen.

Hadıstegi kúz sózi – tolyq jyldy bildiredi. Bul arab tilindegi tolyq nárseni, sonyń bir bólshegimen aıtyp jetkizý delinedi. Óıtkeni, jyldyń tórt maýsymynyń biri – kúz. Iaǵnı, jetpis kúz ótse, jetpis jyl ótetini málim.

Ibn Hajar: «Kúz – jyldyń bir maýsymy. Kúz deýmen jyl on eki aı meńzeledi. Tórt maýsym (jaz, kúz, qys jáne kóktem) ishinen kúzdi arnaıy aıtýynyń syry bul maýsymdardyń jemisi pisip jetiletin kez[2]», – deıdi.

Rýslan Kambarov

[1] Ibn Hıbban
[2] Fathýl Barı