Musylman adam maqtaý estigende ne isteýi kerek?

Assalamý aleıkým! Ádette, jónimen keıde jónsiz maqtaý estip jatamyz. Keıbir adamdar, bet aldy maqtaýǵa beıim turady. Al, bázbireýler «meni maqtasa eken» degen keıipte turady. Maqtaý jaıly túsindirip berýlerińizdi suraımyn.  

Ответ

Ýa aleıkým assalam!

Ásili, maqtaýdyń kisige edáýir zııany bar. Ásirese, maqtaý adamnyń dinı amalyna qatysty bolsa. Abdýrahman bın Ábý Bákra óziniń ákesinen mynadaı hadıs rıýaıat etedi. Paıǵambarymyzdyń (s.ǵ.s.) quzyrynda bir kisi jaıly áńgime boldy. Sonda bireý: «Ýa, Alla elshisi! Sizden keıin myna jáne myna iste odan abzal jan joq», – dedi. Sondaı paıǵambarymyz (s.ǵ.s.): «Táıt, sen joldasyńnyń (maqtalyp turǵan jannyń) moınyn shaýyp tústiń ǵoı», – dep qaıta-qaıta aıtqan eken. Sosyn paıǵambarymyz (s.ǵ.s.): «Eger bireýińiz baýyryn maqtaý kerek bolyp tursa, «Men pálensheni bylaı dep oılaımyn» dep aıtsyn, eger sol kisiniń boıynan álgi jaıtty kórse, alaıda men eshkimdi Alla Taǵalaǵa aqtap sóz aıtpaımyn»[1], – degen eken.

Adam balasyn osy áreketinen tıǵan hadıste: «Eger ásire maqtaýshy adamdardy kórseńder, olardyń júzine topyraq shashyńdar»[2], – dep aıtylǵan.

Maqtalyp turǵan adam tákápparlyq jáne bosańsý saldarynan saqtanǵany jón. Maqtaýdyń shyrmaýynan tek ózin tanyǵan adam ǵana qutylady. Óıtkeni, adamnyń eshkim bilmeıtin is-áreketi maqtaýshyǵa aıan bolsa, ol lezde tıylar edi. Mine, sondyqtan paıǵambarymyz (s.ǵ.s.) kisi maqtaý estigen sátte osylaısha áreket etýdi buıyrýda.

Al, maqtap turǵan áke-sheshe bolsa, ol kisilerge tyıym salýǵa, tipti «táıt» deýge bolmaıdy. Óıtkeni, perzent ata-anaǵa jumsaq sóıleýge ámir etilgen. Quranda: «Rabbyń, Ózine ǵana ǵıbadat etýlerińdi, áke-sheshege jaqsylyq qylýlaryńdy ámir etti. Al, eger ol ekeýiniń biri nemese ekeýi de jandaryńda kárilikke jetse: «Túh» deme (keıis bildirme). Sondaı-aq ol ekeýin zekime de, ol ekeýine sypaıy sóz sóıle»[3], – dep ámir etilgen.

Al, ata-anadan basqa kisi maqtaǵan jaǵdaıda jumsaqtyq hám ádeppen toqtatqan jón. Imam Ǵazalı maqtaýdyń zııan jaıly: «Maqtalyp turǵan adam eki jolmen zııan shegedi, birinshi: ol kisiniń boıynda ózine tańqalý jáne tákápparlyq paıda bolady. Bunyń ekeýi de kisini buzady. Ekinshisi: Kisi bir jaqsylyǵy sebepti maqtalsa, oǵan qýanyp, bosańsıdy da ózine kóńili tolady. Al, kimde-kim ózine tańyrqaı bastasa, onyń iske degen umtylysy azaıady. Ádette, ózine synmen qaraıtyn adam ǵana aldyǵa umtylady»,– deıdi.

Hazreti Álıdiń (r.a.) ózin maqtaǵan kezde: «Allam! Olardyń men jaıly bilmeıtin amalynda meni keshire gór. Jáne olardyń aıtqany úshin meni jazǵyrmaǵaısyń. Olar oılaǵanynan da meni jaqsy ete gór», – dep jaýap bergen eken. Al, Sýfııan bın Ýıaına: «Ózin tanyǵan adamǵa maqtaýdyń zııany tımeıdi», – degen.

Автор: Muslim.kz порталы