Kúná qaıtse joıylady?

16 aqpan 2022 6285 0
Оqý rejımi

Assalıamýaleıkým! Úlken kúná istep, artynan sol iske qatty ókinse, Alla keshiredi me? Ol úshin qandaı sharty bar?


Ответ

Ýa aleıkým assalam!

Jaratýshy óz kitabynda pendeniń kez kelgen kúnásin keshiretindigin, alaıda Ózine serik qosýdy keshirmeıtindigin baıan etip: «Alla Taǵala ózine ortaq qosylýdy jarylqamaıdy da, budan ózge qalaǵan kisisin jarylqaıdy...»,[1] – deıdi.

Musylman jan bilip nemese bilmeı úlken jáne kishi kúná jasasa, mindetti túrde táýbe etýi qajet. Táýbesi shynaıy bolýy shart. Shynaıy táýbeni Quranda «nasýh táýbe» dep aıtqan. Bul týrasynda Quran Kárimde: «Áı, múminder! Allaǵa shynaıy (nasýh) táýbe qylyńdar...»,[2] – dep ámir etedi.

Shynaıy (nasýh) táýbe jaıly Úbaı bın Kaǵb (r.a.): «Istegen kúnáǵa ókiný, ózin jazǵyra otyryp Alla Taǵaladan keshirim suraý jáne eshqashan qaıtalamaýǵa bel býý»,[3] – degendi rıýaıat etken.

Kúná Alla Taǵala aqysyna baılanysty bolsa, onyń úsh sharty bar:
1.Istegen kúnásine shynaıy ókiný;
2.Lezde bul isten boıyn alshaq ustaý;
3.Bul kúnáǵa jolamaýǵa bel býý.

Osy úsh sharttyń biri oryndalmasa, táýbe durys bolmaıdy[4].

Al, eger kúná kisi aqysymen baılanysty bolsa, onyń tórtinshi sharty bar – aqysyn óteý. Aqsha, ǵımarat sııaqty dúnıe-múlik zattary bolsa, ony keri qaıtarýy shart. Al, ǵaıbat, ósekteý sııaqty tilmen jasalǵan kúná bolsa, keshirim suraý.

Óıtkeni, adamnyń kúnási Alla Taǵalaǵa nemese adamdarǵa qatysty bolyp ekige bólinedi. Bul jaıly Ánas bın Malık (r.a.) rıýaıat etken hadıste: «Zulymdyq – úsheý, olar: Alla Taǵala keshirmeıtin zulymdyq, Alla Taǵala keshiretin zulymdyq jáne Alla Taǵala jaı qaldyrmaıtyn zulymdyq. Alla Taǵala keshirmeıtin zulymdyq – serik qosý. Alla Taǵala keshiretin zulymdyq – pendeniń óz-ózine jasaǵan zulymdyǵy. Alla Taǵala jaı qaldyrmaıtyn zulymdyq –adamdardyń bir-birindegi haqysy»[5], – delingen.

 


[1] «Nısa» súresi, 48-aıat.
[2] «Tahrım» súresi, 8-aıat
[3] Muhtasar tafsır Ibn Kasır, 3-tom, 644-bet.
[4] Bahr Kalam, 163-bet.
[5] Muhtasar tafsır Ibn Kasır, I-tom, Nısa súresi, 48-aıat, 486-bet.

Автор: Muslim.kz порталы

Pіkіrler Kіrý