Qajylyq jasa dep zeket berýge bola ma?

Assalam aleıkým. Bir kisi bar, ol áıelimen birge qajylyq jasaǵysy keledi. Alaıda, qajylyqqa baratyn shamasy joq. Suraǵym: Zeketimniń aqshasyn qajylyq (ýmra) jasaǵysy kelgen osy kisige bersem bola ma?

Ответ

Ýa aleıkým assalam.

Birinshiden, musylman adamǵa qajylyq paryz bolýy úshin onyń qajylyqqa shamasy jetetin bolýy kerek, ıaǵnı qajylyq jasaýǵa jeterlik qarajaty bolýy tıis. Sebebi, Alla Taǵala Quranda aıtady:

وَللهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ الْبَيْتِ مَنِ اسْتَطَاعَ إِلَيْهِ سَبِيلًا وَمَنْ كَفَرَ فَإِنَّ اللهَ غَنِيٌّ عَنِ الْعَالَمِينَ

«Onyń jolyna shamasy kelgen kisiler, Alla úshin Qaǵbany zırat etý (haj qylý) kerek. Al, kim qarsy kelse, Alla barlyq álemnen baı».[1]

Demek, sizdiń aıtyp otyrǵan kisige qajylyq paryz emes.

Ekinshiden, zeket qaısybir adamǵa qajylyqqa barsyn dep berilmeıdi. Sebebi Quran Kárim zekettiń kimderge beriletinin naqty kórsetip:

إِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَرَاءِ وَالْمَسَاكِينِ وَالْعَامِلِينَ عَلَيْهَا وَالْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَفِي الرِّقَابِ وَالْغَارِمِينَ وَفِي سَبِيلِ اللهِ وَابْنِ السَّبِيلِ فَرِيضَةً مِنَ اللهِ وَاللهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ

«Shyn máninde, sadaqalar (zeketter), Alla tarapynan bir paryz: Qoly tar paqyrlarǵa, túgi joq miskinderge, ony jınaýǵa belgilegenderge, kóńilderi alynatyndarǵa (jańa Musylmandarǵa), quldy azat etýge, boryshtylarǵa, Alla jolyna jáne jolda qalǵandarǵa beriledi. Alla ár nárseni bilýshi, hıkmet ıesi»,[2] – degen. Bul aıatta qajylyqqa baratyn adamdardy zeket bólinýi kerek jandardyń qatarynda kórsetpegen. Sebebi, shamasy jetpeıtin adamǵa qajylyq áý bastan paryz emes.

Toqeteri: qaısybir adamǵa qajylyq jasaǵysy keledi eken dep zeket berilmeıdi. Alaıda, ol adamdarǵa zeketti kedeı bolǵany úshin berýge bolady.

Eń durysy Allaǵa málim.

Aıbek Ábdiqadyr
Muslim.kz saıtynyń dinı sarapshysy