АТЫ-ЖӨНІҢІЗДІ ҚАЛАЙ ӨЗГЕРТУГЕ БОЛАДЫ?

Өмірде адам түрлі себептерге байланысты аты-жөнін өзгертуі мүмкін. Мәселен, төл құжатта атынан немесе тегінен қандай да бір әріптік қате кетсе немесе тұрмыс құрған соң тегін ауыстыруы мүмкін. Қазақстанда адам аты-жөнін өзгерту үшін бірнеше рәсімнен өту қажет. Аты-жөнді өзгерту – бұл заңды процесс. Сондықтан ол үшін нақты талаптар мен құжаттар қажет болады. Төменде аты-жөнді өзгерту тәртібі мен жолдарын ұсынады. 

Елімізде азаматтардың аты-жөнін, әкесінің атын өзгерту заңмен реттелген. Бұл процесс Әділет министрлігіне қарасты АХАТ (азаматтық хал актілерін тіркеу) органдары арқылы жүзеге асырылады. Егер сіз 2024 жылы аты-жөнді өзгертуге ниеттенсеңіз, төмендегі ақпарат сізге көмектеседі.  

Аты-жөнді өзгертуге негіздер

Азаматтардың аты-жөнін өзгертуге бірнеше себеп болуы мүмкін. Олардың ішінде:

• некеге тұру немесе некені бұзу;
• отбасылық жағдайдың өзгеруі (асырап алу, ата-ана құқығын шектеу және т.б.);
• ұлттық дәстүрлерге немесе жеке қалауына байланысты аты-жөнін өзгерту;
• құжаттардағы қателіктерді түзету.

Қажетті құжаттар

Аты-жөнді өзгерту үшін АХАТ бөліміне келесі құжаттарды тапсыру қажет:

• Өтініш – аты-жөнді өзгерту туралы арнайы бланк толтырылады.
• Жеке куәлік немесе төлқұжат – түпнұсқа және көшірмесі.
• Туу туралы куәлік – түпнұсқа және көшірмесі.
• Некеге тұру немесе некені бұзу туралы куәлік (қажет болған жағдайда).
• Мемлекеттік баж салығын төлегені туралы түбіртек.
• Егер аты-жөнді өзгерту себебі басқа құжаттармен расталса, олар да ұсынылады (мысалы, сот шешімі).

Процедураның қадамдары

• Өтініш беру

АХАТ бөліміне өтініш пен қажетті құжаттарды тапсырыңыз. Өтінішті кез келген тіркелген мекенжайыңыз бойынша немесе электронды үкімет порталы (eGov.kz) арқылы онлайн бере аласыз.

• Құжаттарды тексеру

АХАТ қызметкерлері сіздің өтінішіңізді қарайды және құжаттардың дұрыстығын тексереді. Бұл процесс бірнеше күннен бірнеше аптаға дейін созылуы мүмкін.

• Шешім қабылдау

Егер барлық талаптар орындалса, аты-жөнді өзгерту туралы шешім қабылданады. Қажет болса, қосымша құжаттарды ұсыну сұралуы мүмкін.

• Жаңа құжаттарды алу

Аты-жөніңіз өзгерген соң, жеке куәлік пен төлқұжатыңызды ауыстыруыңыз керек. Ол үшін жаңа құжаттарға өтініш беріп, бұрынғы құжаттарды тапсыру қажет.

Мемлекеттік баж салығы

2024 жылы аты-жөнді өзгертуге арналған мемлекеттік баж салығының мөлшері шамамен 3 АЕК (айлық есептік көрсеткіш) құрайды. АЕК мөлшері жыл сайын өзгеріп отыратындықтан, нақты соманы анықтау үшін ресми дереккөздерге жүгіну керек.

Маңызды жайттар

• Аты-жөні өзгерген азамат барлық мемлекеттік және жеке құжаттарды жаңарту қажеттілігіне тап болады (банктік шоттар, жүргізуші куәлігі, меншік құқығына байланысты құжаттар және т.б.).
• Аты-жөнін өзгерткеннен кейін бұл туралы құқық қорғау органдарына хабарлау маңызды, әсіресе егер азамат сотталған немесе қылмыстық істерге қатысы бар болса.

Электронды өтініш беру

Қазіргі уақытта қазақстандықтарға арналған мемлекеттік қызметтердің көпшілігі онлайн режимде жұмыс істейді. Соның ішінде аты-жөнді өзгертуге өтініш беру де қолжетімді.  Ол үшін egov.kz порталына ЭЦҚ арқылы кіріп, нұсқауларды орындай отырып, «Басты бет» – «Азаматтар» – «Отбасы» бөлімдеріне өту қажет:

• Қажетті қызмет түрін таңдаңыз.
• Өзгерістер енгізу себептерін таңдаңыз.
• Куәлікті беретін ХҚО филиалын таңдаңыз.
• Отбасылық жағдайыңызды және табыс көзіңізді көрсетіңіз.
• Өзгертулер енгізу қажет акт жазбасының нөмірі мен тіркелген күнін көрсетіңіз.
• Акт жазбасына қандай өзгерістер, түзетулер, толықтырулар қажет екенін көрсетіңіз.
• Өзгерістер енгізу үшін растайтын құжатты тіркеңіз.
• Төлеңіз және өтінішке қол қойыңыз.
• Қызмет көрсету нәтижесі SMS және хабарлама түрінде электрондық үкіметтің жеке кабинетінде хабарланады.
• Өтініш бергеннен кейін жаңа құжаттарды ХҚО-дан бір ай ішінде ала аласыз.

Аты-жөнді өзгерту процедурасы Қазақстанда айтарлықтай жеңілдетілген, бірақ заңды түрде бекітілген талаптарды қатаң сақтаумен іске асырылады. Егер сіз барлық құжаттарды дұрыс рәсімдесеңіз және талаптарды орындасаңыз, бұл процесс көп уақытты алмайды. Аты-жөнді өзгертуден бұрын, бұл шешімнің барлық салдарын мұқият ойластырыңыз.

Дереккөз: Ел.кз сайты

 

Дереккөз: ел.кз