BILGENIŃDI SÓILEP QAL, BILGENDERDEN ǴIBRAT AL!
Aqtaılaq sheshen Qanaı sheshennen:
— Er basynda baqyt nesheý? Kemdik nesheý? Qulazý nesheý? — dep suraıdy.
Sonda Qaraýyl Qanaı sheshen bylaı dep jaýap beredi:
— Er basynda baqyt - beseý, kemdik — úsheý, qulazý — tórteý. Astyndaǵy atyń júrdek bolsa, Jalǵannyń pyraǵy;
Alǵanyń jaqsy bolsa,
Úı men qonaqtyń turaǵy;
Ákeń - asqar taý,
Shesheń - qaınar bulaq,
Balań jaqsy bolsa
Eki kózdiń shamshyraǵy.
Mine - bes baqyt osy.
— Atyń shaban bolsa, Jalǵannyń azaby;
Alǵanyń jaman bolsa, Dúnıeniń tozaǵy;
Balań jaman bolsa, Kóringenniń mazaǵy.
Mine, - úsh kemdik osy.
Qalyń el kóshse,
Kól qulazıdy,
Qaptaǵan mal ketse,
Bel qulazıdy.
Narqyn tanymaǵan
Sóz qulazıdy,
Qatarynan aırylǵan
Shal qulazıdy.
Mine, - tórt qulazý osy.
***
Balabı qartaıǵan shaǵynda halqyn jıyp:
Jerden aýyr ne? Sýdan tereń ne? Ottan ystyq ne? Kókten bıik ne? — dep, tórt suraq bergen eken.
Eshkim sheshe almapty.
Sonda Balabı ózi aıtqan suraqtaryn ózi bylaı dep sheshken eken:
Jerden aýyr degenim — aqyl, bilim.
Sýdan tereń degenim — oqý, ǵylym.
Ottan ystyq degenim — fanı jalǵan, adamnyń ómiri.
Kókten bıik degenim — tákábbardyń kóńili.
****
Abyz júz jıyrma jasqa kelip otyrǵan shaǵynda, Áset bı kórise kep bylaı degen eken:
— E, Abyz, jasyńyz kelip qaldy. Abyz aıtýshy edi dep aıtyp otyratyn bir sóz aıtyńyzshy, - depti.
Sonda Abyz bylaı deıdi:
Ata - ananyń qadirin
Balaly bolǵanda bilersiń. Aǵaıynnyń qadirin
Jalaly bolǵanda bilersiń. Balalyqtyń qadirin
Sanaly bolǵanda bilersiń. Asyl menen jasyqty
Baǵaly bolǵanda bilersiń. Bostandyqtyń qadirin Jabylǵanda bilersiń. Qaltańdaǵy aqshańdy Qaǵylǵanda bilersiń.
Densaýlyqtyń qadirin Aýyrǵanda bilersiń.
Aq betińniń qadirin
Qan ketkende bilersiń.
Aq bilektiń qadirin
Ál ketkende bilersiń.
Jıyrma bestiń qadirin
Jas ótkende bilersiń.
Qara kózdiń qadirin
Nur ketkende bilersiń. Tatýlyqtyń qadirin
Dos ketkende bilersiń.
Jaqsy áıeldiń qadirin Ólgeninde bilersiń.
Jaqsy týys qadirin
Kómgeninde bilersiń.
Aıaq - qoldyń qadirin
Aqsaǵanda bilersiń.
Otyz tistiń qadirin
Qaqsaǵanda bilersiń.
Qyzyl tildiń qadirin
Toqtaǵanda bilersiń.
Bilgenińdi sóılep qal, Bilgenderden ǵıbrat al!
