Dárigerdi ımanǵa keltirgen mısýak

Túrkııanyń Bilim jáne Ǵylym mınıstirliginde komıssııa basshysy bolyp qyzmet atqarǵan Ahmet Iýrdakýl (ulty nemis, aty-jónin ózgertken) óziniń qalaı ıman keltirip, Islam dinin qabyldaǵanyn bir estelik hatynda bylaı dep jazady:

«Pákistanǵa barǵan kezim bolatyn. Ol kezderde ateıst edim. Eshbir din meni qyzyqtyrmaıtyn. Keshkisin munaralar jaryqtandyrylyp, azanshylar túrli ıláhı óleńder aıtyp jatty. Uzaq jatyp tyńdadym. Bir úılesimdilik bar-tuǵyn. Kóbi arabsha bolǵandyqtan túsinbedim.

Erteńine Pákistannyń dinı basqarmasyna bardym. Baryp: «Keshegi bolǵan saltanat ne edi?» - dep suradym. Olar maǵan: «Keshe Paıǵambarymyz hazreti Mýhammedtiń (s.ǵ.s.) týǵan kúni edi. Sony toıladyq»,dedi. Olaı bolsa, maǵan onyń bir kitabyn berińder dedim.

Maǵan bir hadıs kitabyn berdi. Orta jaǵynan bir betin ashtym da bir hadısti kórsetip, aýdaryp ber dedim. «Tisterińdi mısýakpen tazalańdar» dep jazylǵan dedi.

Mısýaktyń ne ekendigin sózdikten qarap bildim de, zerthanaǵa ákelip zerttep kórdik.  

Mısýak – dárýmenderge baı aǵash. Ony qoldanǵan adamda skorbýt (tsınga) aýrýy bolmaıdy. Sýdy asqazanda assımılıatsııalaıdy, ári as qorytýdy jaqsartady. Asqazannyń jumysyn jeńildetedi. Eń mańyzdysy turaqty qoldanatyn adamdarda gemorroı aýrýy bolmaıdy eken. Mine, osylaı bir aǵash bólshegi meni ımanǵa qaýyshtyryp, musylman boldym».

Elimizge belgili bolyp úlgergen «Aǵylshyn tyńshysynyń moıyndaýlary» atty kitaptaǵy basty keıipker, tyńshy Hemfer mısýak jaıynda bylaı deıdi: «Maǵan mısýak qoldaný unamaıtyn. Mısýak musylmandardyń dəretten buryn tisterin tazalaıtyn aǵash tamyry. Keıde aýzymdy qanatqanynan mısýakty tiske zararly eken dep oılaıtynmyn, biraq qoldanýǵa məjbúr bolatynmyn. Musylmandar úshin mısýak qoldaný paıǵambardyń qasıetti súnneti bolatyn. Bul aǵashtyń óte paıdaly ekendigin aıtatyn. Biraz ýaqyt ótkennen soń tisterimniń qanaǵany qoıdy. Kóp aǵylshyndarda kezdesetin aýyzdaǵy ıis te joq bolyp ketti».