MAQASh PEN ESQAZY

Naryn boıynda Eskazy degen aýzy dýaly, sózi ýáli kedeı adam bolypty Maqashtyn sol kisimen kezdesý ýaqyty kelmeı júredi. Birde Baqtygereı Qulmanovtyn shaqyrýymen sol aýylǵa sapar shegedi de, Eskazymen dıdarlasýdyń sáti túsedi.

Azdaǵan áńgimeden keıin Maqash Esqazyǵa:

— Meniń sizge qoıar tórt saýalym bar, múmkin solarǵa jaýap berersiz, - deıdi.

Eskazy:

— Surańyz, – deıdi.

— Ottan ystyq ne bar? - dep suraıdy Maqash.

— Ýaıym-qaıǵy shyǵar, órtińiz sý shashsa sóner, al ózekke túsken ash qurttaı jegideı jep boı jazdyrmaıtyn qaı- ǵyny basarsyz, menińshe jalyny janyńdy kúıdirer eń ystyq ýaıym-qaıǵy dep bilemin, – deıdi Esqazy.

— Kókten bıik ne bar? - dep suraıdy Maqash.

— Kókten bıik kókirek dep qalamyn, óıtkeni kókten bıik aspanyńyzdyń ózi ún-túnsiz múlgıdi de turady, al esersoqtyń menmen tákappar keýde-kókiregi ózin de, ózgeni de arandatyp, qyrýar iske keselin tıgizbeı me, adamnyń aıaýly júregin azalap, jigerin qum etetin de sol ópiremdik, oısyz kókirektik, – deıdi Esqazy.

— Tuńǵıyqtan tereń ne bar? – dep suraıdy Maqash.

— Adamnyń túpsiz tereń oıy bolsa kerek, qansha tuǵıyq bolǵanmen, báriniń de shegi bar, al oı tuńǵıyǵy shyńyraýdan da shúńeıtte, túpsiz tereńde, oısyz adam óse almaıdy, teginde adamdardy oısyzdyqtan saqtasyn, – deıdi Esqazy.

— Topyraqtan aýyr ne bar? – dep suraıdy Maqash.

— Sabyr bolar, «sabyr túbi sary altyn» deıdi, qashanda, neni bolsa da, baıybyna baryp, oılap-piship isteý kerek, asyqqan - shaıtannyń isi, sabyrlylyq júrgen jerde jeńildik bolmaıdy, endeshe aýyrlyq dep osyny aıtady,- deıdi Eskazy. Kóıleginen ıini, shulyǵynan julyǵy kórinip otyrǵan adamnyń bul jaýabyna dán rıza bolǵan Maqash sol boıda Baqtygereıge:

— Esekeńe meniń esebimnen astyna er-turmany bar táýir at mingiz, ústine úılesimdi shapan jap, budan bylaı Esekeń ózgelerden ózgeshe, beseneden belgili bolsyn,- dep ámir etedi.

Qaharman batyrlar men ǵulamalar" kitabynan.

Jınaqtaýshy Berik QORQYTOV