MINE! AQYLY KÓZINE TÚSPEGEN ADAMNYŃ SÓZI!
Búgin kóńildi oıandym.
Túsime Orynǵalı atam kiripti.
Keshe Almatynyń irgesindegi mektepke oqýshylarmen kezdesýge barǵam. Qarasam, álgi mektep ornalasqan aýyl – atam jatqan mazarattyń qasynda eken. Tek basqa baǵyttan kiretin jaǵynda. Kezdesý bitkenshe typyrshyp otyrdym. Shyǵa sala, beıitke júıtkip berdik. Atam, aǵam Aıdarbek pen Erbol inim jatqan zıratqa bara sala, tize búktik. Qasıetti Quran aıataryn oqyp, olardyń saýabyn atalǵan arýaqtarǵa jáne kórshi qorymdaǵy Asqar aǵam men Gúlǵaısha jeńgemniń rýhtaryna baǵyshtap, bet sıpadyq.
Endi araǵa kún salmaı, atam túsime kirip tur. Túsimde ol kisige jap-jańa (sumdyq qymbat eken deımin) brend kózildirik satyp alyp berip jatyrmyn. Kózildiriktiń áınegin altynmen qaptap qoıypty. Sony atam kózine kıip alyp: “Oı, aınalaıyn-aı, kózimdi ashtyń ǵoı. Qaraǵym-aý, rahmet saǵan!” dep rıza bop jatyr. Bala kezimde ara-tura ákem túsime kirse, sony júgirip baryp, atama aıtýshy edim. Sonda aqsaqal: “Ol saǵan neǵyp kep júr?! Ózi ólgenimen qoımaı, balanyń mazasyn alǵany nesi-eı?! Aýlaq júrsin!” dep jat ta kep ashýlanyp, meni óz ákemnen qyzǵyshtaı qorıtyn.
. Artynsha jeńgelerime dastarhan jaıǵyzyp, túske kirgen kisiniń rýhyna Quran baǵyshtaıtyn. Osy amal bizdiń jadqa myqtap qashalyp qalǵan.
Muny ne úshin aıtyp otyrmyz?! Ólgen adam – óldi, sharýasy bitti degen adam, ǵalym bolsa da – nadan. Dúnıeden ótip, Allasyna qaıtqan adam biz kókten qalaı tilesek, ol jerden sondaı qaıyr kútedi. Óz basym arýaqtar úshin kúnde Quran oqyp, duǵa etem. Sonyń arqasynda bolar, talaı borap soqqan daýyldardan aman qalyp júrmiz. Óıtkeni, áke-sheshesi úshin, babalary men Allanyń súıikti dostary - áýlıeler úshin duǵa jasaǵan pende - Qudaıǵa súıkimdi bolady. Hám onyń joly qashanda ashyq, dańǵyl bop jarqyrap jata bermek. Tek Allaǵa táýekel et te, júre ber. Eldi oılaǵan adam óz halqynyń amandyǵyn, memleketiniń órkendep damýyn eń áýeli Jaratqannan suraý kerek. Óıtkeni bar múlik pen tirshiliktiń jalǵyz ıesi - Alla ǵana. Týǵan-týys, ata-babańa duǵa etken saıyn, olardyń rýhanııat álemindegi dárejesi bıikteı beredi, solardyń urpaǵy - siz de quralaqan qalmaısyz. Odan keıin ózińiz de bul jerde máńgi ómir súrip, saırandy salyp júre berem dep oılap qalmańyz. Bul dúnıeden ótetinin bári biledi, biraq ol týraly sırek oılaıdy. Ol basqa másele. Másele ótken adam úshin Quran oqyp turýda jáne osyndaı áreketke óz balalaryńyzdy baýlı bilýde. Sen ata-babań úshin amal qylsań, erteń sen úshin sol amaldy urpaǵyń isteıdi. Qazaqsha aıtqanda, aldyńnan shyǵady. Nemese zor ókinish. Rýhanııat áleminde babalardyń dárejesi bıiktegen saıyn, olardyń baıyrǵy mekeni - Qazaq jerine jaý etiginiń izi de túspeıdi. Álbette, Qudaıdyń ámirimen. Munyń hıkmeti sonda. Sondyqtan egerákı jolyńyz bolmaı júrse, depressııadan kóz ashpaı júrseńiz, isińiz qıqy-jıqy bop, sharýańyz shashylyp jatsa, dereý biz aıtqan amaldy qylyńyz. Senesiz be oǵan, senbeısiz be - óz sharýańyz. Bul amal - jumys isteıtin amal. Ári bul ǵasyrlar boıy dáleldengen - babalardyń joly. Báse, solardyń urpaǵy biz neǵyp ep-erkin taırańdap júrmiz deńiz?! Urpaǵyńdy shyn súıseń, ol da beıbit zamanda ómir súrsin, seniń de artyńnan saýap kep tursyn deseń, osy bir hıkmetti amaldy jıi istep tur.
Keńes: Duǵany baǵyshtaǵanda Paıǵambardan (s.ǵ.s.), onyń sahabalary, kúlli qazaq jerinde jatqan (Arystanbab, Qoja Ahmet Iasaýı, Beket, Qunanbaı, Ibrahım-Abaı, Shákárim, Máshhúr Júsip jáne aýyldaryńyzda jatqan áýlıeler) áýlıe-ánbıelerden bastap, ózińizdiń ata-baba, áke-sheshe, týyspen aıaqtaý kerek.
Sosyn túsińe de kirmegen nebir keremetterdi óńinde kórip, baqytty, baı-qýatty bop ketpeseńiz, betime kep túkirip ketseńiz bolady.
Mundaıǵa senbeıtin asa aqyldy adamdar pikir jazatyn jerdi shýlatpaı, ozǵan mádenıettilik kórsetip jónine kete barsa bek qýanar edik.
