NADANDYQ - BUL JÚREKTIŃ ÓLIMI
Nadandyq - bul júrektiń ólimi. Bilim – kóz aldyńa sáýle túsirip, qarańǵylyqty joıady.
Rasynda, jahıl, nadan kisi - ólik! Onyń táni tiri bolǵanymen rýhy óli, júregi óli. Onyń denesi, táni – qabir, mola, tabyt! Ondaı kisi jer betinde júrgen tabyt.
Sondyqtan, Alla Taǵala bylaı degen: «Óli bireýdi tiriltip, oǵan adamdardyń ishinde onymen júretin jaryq qylsaq, ol, qarańǵylyqtarda qalyp odan shyǵa almaıtyn bireý qusaǵan bola ma?» (Án’am súresi, 122-aıat).
Alla Taǵala taǵy bir aıatta bylaı deıdi: «Rasynda, bul bir úgit jáne ashyq Quran. Tiri kisilerge eskertý, kápirlerge baılanysty sóz shynǵa shyǵý úshin» (Iasın súresi, 69-70-aıattar).
Sondaı-aq Alla Taǵala bylaı deıdi: «Shynynda, sen ólikterge estirte almaısyń. Ári burylyp, qashqan sańyraýlarǵa da daýys estirte almaısyń» (Náml súresi, 80-aıat).
Alla Taǵala taǵy bylaı deıdi: «Alla áldekimdi qalasa, estirtedi. (Muhammed) sen qabirlerdegi bireýlerge estirte almaısyń» (Fatyr súresi, 22-aıat).
Qarańyzdar, Alla Taǵala júregi óli kisini qabirdegi kisimen teńestirip jatyr. Sen olardy estirte almaısyń! Olardyń rýhy óli. Jany joq bolyp, óz denesine jerlenip, kómilgen. Iaǵnı, olardyń denesi – onyń tabyty, qabiri. Qabirde jatqan máıitke aıqaılap estirte almaıtynyń sekildi olarǵa da aqıqatty estirte almaısyń. Eger kisi bilim men ımandy sezinbese, bilim alý arqyly, ımandy eske alý arqyly júrek qozǵalysqa kelmese, demek, rasynda, ondaı júrek – óli!
Imam Ahmad óziniń «áz-Zýhd» degen kitabynda Luqman hakimniń óz ulyna aıtqan sózin keltiredi: “Áı, ulym! Bilim ıelerimen birge bol! Solarmen birge otyryp, tizeńdi olardyń tizesine tıgiz! Rasynda, Alla Taǵala jerdi jańbyr arqyly tiriltkeni tárizdi óli júrekti danalyq nurymen tiriltedi”.
Mý’az ıbn Djabal (Alla oǵan razy bolsyn) mynadaı ǵajap sózderdi aıtqan: “Bilim alyńdar, bilimge úırenińder! Shyndyǵynda, bilim alý – bul Allanyń aldyndaǵy qorqynysh. Bilim talap qylý – bul ǵıbadat-qulshylyq. Bilimdi qaıtalaý – tasbıh. Bilim izdený – jıhad. Bilimi taıazdardy bilimge úıretý – bul sadaqa. Bilimge laıyqtylarǵa bilim berý – bul Allaǵa jaqyndatar saýapty is. Sebebi, bilim – haram men halaldy ajyratyp berýshi. Sebebi, bilim – Jánnatqa bastar joldyń shamshyraǵy. Bilim – jalǵyzdyqta jan dosyń. Bilim – jat jerde joldasyń, saparlasyń. Óıtkeni, bilim – bireýziń qalǵandaǵy suhbattasyń. Bilim – baqyt pen baqytsyzdyqtyń ne ekenin kórsetýshi. Bilim – jaýǵa qarsy qarý. Bilim – jora-joldastyń arasynda áshekeı. Alla Taǵala bilim arqyly keı halyqtardy ústem etip, jaqsylyqta jetekshi, basshy etip qoıady. Bilim ıelerin Alla Taǵala jetekshi ımam etedi, onyń izinen el eredi. Alla olardy úlgi-ónege qylady, jurt oǵan qarap boı túzeıdi. Perishteler bilim ıelerimen dos bolǵysy kelip, olarǵa qanattaryn tıgizedi. Ylǵaly da, qurǵaǵy da olar úshin Alladan keshirim suraıdy. Tipti teńizdegi balyq ta, qurlyqtaǵy barlyq janýarlar men jándikter de olar úshin ıstıǵfar aıtady. Óıtkeni, bilim – júrekti nadandyqtan qutqaryp, ómir beretin nár. Bilim – kóz aldyńa sáýle túsirip, qarańǵylyqty joıady. Bilim arqyly kisi adamdardyń ishindegi eń jaqsysyna aınalady. Osy dúnıe men o dúnıede bıik dárejelerge jetedi. Bilim týraly oılaný – orazamen teń. Bilimdi oqyp-zertteý – túngi tahadjýd namazymen teń. Bilim arqyly týystyq qarym-qatynas saqtalady. Bilim arqyly Allanyń ruqsat etkeni men tyıym salǵanyn úırenemiz. Bilim – amaldardyń jetekshi ımamy. Al amaldar bilimge erýshi izbasarlar. Bilim tek baqyttylarǵa násip bolady. Odan tek shyn baqytsyzdar ǵana maqurym qalady”.
