BALA DÚNIEGE KELGENDE TÁHNIK JASALADY. OL NE ÚShIN JASALADY?

05 qarasha 2025 379 0
Оqý rejımi

BALA DÚNIEGE KELGENDE TÁHNIK JASALADY. OL NE ÚShIN JASALADY?


Ответ

Tahnık – jańa týylǵan balanyń tańdaıyna emizbesten buryn qurma nemese tátti nársemen súrtý. Bul Paıǵambarymyzdan (oǵan Allanyń salaýaty men sálemi bolsyn) kele jatqan súnnet amaly. Ábý Musa ál-Ashǵarı (odan Alla razy bolsyn) óziniń uly týylǵanda ony Paıǵambarymyzǵa (oǵan Allanyń salaýaty men sálemi bolsyn) aparady. Sonda ardaqty Paıǵambarymyz (oǵan Allanyń salaýaty men sálemi bolsyn) onyń esimin Ibrahım dep qoıyp, qurmamen tańdaıyn ýqalap, bereke tilep, duǵa jasaıdy[1].

Hafız bın Hajar «Fathý ál-Bárı» (9/588) kitabynda: «Tahnık degenimiz bir nárseni shaınap, sábıdiń aýzyna salyp, tańdaıyn súrtý. Buny isteýden maqsat sábıdiń aýyz bulshyq etterin nyǵaıtyp, emýge, jeýge daıyndaý. Eń abzaly qurma. Qurma tabylmaǵan jaǵdaıda tátti nársemen tańdaıyn súrtedi. Tátti nárselerdiń ishinde ara baly basqalaryna qaraǵanda jaqsyraq»[2], – degen.

Bilim men tehnologııanyń damyǵan zamanynda Paıǵambarymyzdyń (oǵan Allanyń salaýaty men sálemi bolsyn) súnnetiniń keıbir ǵylymı jaqtary ashylýda. Medıtsına mamandary sábı ásirese erte týylǵan bolsa, aǵzasynda glıýkozaǵa muqtajdyq bolady. Sol sebepti bala embeı qoıady, ósýi tejeledi, mıy zaqymdalyp, damymaı qalady, t.s.s. kóptegen aýrýlarǵa dýshar bolatynyn aıtýda. Al qurmamen ne tátti nársemen tahnık jasaý arqyly osy jetispeı turǵan glıýkozanyń orny tolady. Óıtkeni qurma glıýkozaǵa baı.

Sondaı-aq, joǵaryda hadısterde aıtylǵandaı sahabalar tahnıkti Paıǵambarymyzǵa (oǵan Allanyń salaýaty men sálemi bolsyn) jasatatyn. Bul jerde tábárik etý de bar. Óıtkeni Ánas bın Málikten (odan Alla razy bolsyn) jetken hadıste: Ýmmý Sálım bosanǵan ýaqytta, ýa Ánas. Myna balany Paıǵambarymyzǵa (oǵan Allanyń salaýaty men sálemi bolsyn) aparyp, tahnık qyldyrmaıynsha esh nársemen tamaqtandyrmańdar», – degen. Imam án-Náýaýı osy hadısten alatyn paıdalaryn aıtqanda: «Bala týylǵan ýaqytta ony salıh, bedeldi kisilerge aparyp, onyń tańdaıyn qurmamen súrtý kerek. Sábı salıh adamdardan tábárik alýy úshin»[3], – degen.

Mundaǵy maqsat – sábı óskende sol sııaqty úlken, ónegeli azamat bolsyn degen nıetten týǵan.

                                                                            QMDB Sharıǵat jáne pátýa bólimi


[1] Imam Buharı, №5045.

[2] «Fathý ál-Bárı», 9/588.

[3] Sharh án-Náýaýı aǵla Mýslım, 14/100.

 

Автор: айтбай арслан

Pіkіrler Kіrý